Den orgelman : den Oeleschoiter en Angeliksken

De orgelman, Domien Bogaert (bijgenaamd den oeileschoiter), en zijn echtgenote en vaste muziekcompagnon Angélique Ardaens (19/3/1866) , waren het meest populaire duo Aalsterse straatmuzikanten.

Domien was een stofverver uit Lede. 

Rond 1890 kwam hij naar Aalst, en woonde hij gedurende een korte tijd aan de Ledeweg. In 1891 werd hij echter uit het Aalsterse bevolkingsregister verwijderd, omdat hij op dat moment in Wallonië verbleef. 

Op 24 juli 1891 trouwde hij met Maria De Smet en het koppel vestigde zich aan de Hoge Vesten 53. Domien was ondertussen veranderd van 'metier' en verdiende nu de kost als horlogemakersgast. Zijn vrouw stierf in 1912, waarna hij reeds na enkele maanden hertrouwde met Angèlica Ardaens, die in Aalst bekend stond als 'Angeliksken, de bedelaarster'. 

Domien trok in bij Angelique in in haar woonplaats 'Den Hieten Oeven' (de St Jobsteeg, huidige Arbeidstraat), maar het echtpaar woonde daarna nog op verschillende plaatsen in Aalst. 

In 1925 verhuisden ze naar de St Annaweg in één van de zogeheten 'Zeiven Hoizekes', waarna ze bij de aanleg van de St Annalaan uiteindelijk verhuisden naar de barakken in de buurt van de kerk van Mijlbeek (zie ook 'fort Chambrol').  Tussendoor woonde het koppel ook nog in het Uilenpoortje in de Peperstraat.

Het was in de tijd dat de radio zijn intrede nog moest maken, en er van platen, cd's en usb's dus nog geen sprake was. De mensen moesten voor hun dosis musiek uitwijken naar de markten, kermissen en jaarmarkten. In Aalst waren 'the places to be' zo de Hopmarkt, de kiosk op de Grote Markt en de Oude Schouwburg. 

Om een centje bij te verdienen, besloot het paar om ook een muzikaal duo te vormen. De twee schuimden de markten en herbergen af, om er te bedelen in ruil voor hun muziek. Domien leerde zichzelf trommel spelen, waarbij hij al vlug 'den truk te pakken had', en zeer behendig met zijn trommelstokken kon omgaan.

Hij sloeg de trommelstokken ook graag tegen elkaar en dikwijls zat hij dan met zijn zitvlak op zijn wandelstok. Terwijl ze musiceerden, riepen de kinderen van op straat: ‘oeileschoiter’, iets waarvan Domien zeer boos werd.

’s Zondags gingen ze steeds bedelen aan de St Martinus- en de St Jozefskerk. Na hun 'kerkbezoek' gingen ze dan verder naar de cafés van de stad. 

Zij draaide aan een versleten handorgeltje en hij begeleidde haar met zijn trommel. Na het optreden ging Angelique dan rond om geld op te halen.

Over dit curieus koppel werd ook een liedje gemaakt:

Den oeljeschoijter en Angélique

ne fellen boijter, ne voegelschrik

trokken tesaumen gezwindj verboij

van woor ze kwamen, da wisten zoij.

Den oeljeschoijter en Angélique

ne fellen boijter, ne voegelschrik

Trokken te saumen de bossen in

Om te genieten van zoete min.

Maar van waar nu zijn bijnaam 'den oeileschoiter' ?

Nen Oeileschoiter’ of ‘(h)oeljeschoiter’ betekent letterlijk (steenkool)schijter, maar het woord is allicht een verbastering van hoeienschoiter (hoedenschijter). 

Domien sloeg met zijn trommelstokken ooit eens op de kneukels van Angélique toen ze in een herberg naar zijn goesting niet genoeg geld had opgehaald. De klanten hadden plaatsvervangende schaamte en terwijl Domien naar de koer was, deed iemand zijn gevoeg in zijn hoed.

Nadien zeiden ze: ‘Amai Doming, g’hetj in annnen hoed gescheiten’.

Vandaar ‘hoeien schoiter’, ‘hoiljeschoiter’ of ‘oeileschoiter.’

In 1925 werkten ze mee aan de publiciteit van een nieuw merk aperitief ‘Angélique’ - “qui donne la force et le courage” – van een likeurzaak uit de Arbeidsstraat. Zij stonden op de fles afgebeeld als “les deux musicos les plus réputés du pays d’Alost”.

Domien overleed op 21 mei 1927 in de barakken van 'Fort Chambrol' (Mijlbeek).

Angelique overleed op 29 december 1936 in het Oud Vrouwenhuis in de Kattestraat.

Ook in 2006 werd opnieuw een biertje genoemd naar Angeliksken. 
Ter gelegenheid van het project 'Vrouwen brouwen', brouwden de vrouwelijke leden van de Zythos-vereniging Objectieve ProefAjuinen (OPA) het bier 'Cuvée Angelique'. 

Het bier wordt gebrouwen in brouwerij De Glazen Toren (Erpe-Mere) en op het etiket van het bier staan, hoe kan het ook anders, Angelique en Domien afgebeeld.

Bronnen : 

http://www.museuminzicht.be

Jan Louies 

'Het Aalsters volksleven' - Jos Ghysens : foto affiche
Website 'De Glazen Toren'