Door de verkaveling aan de Brakelstraat ontstonden in november 2020 enkele nieuwe straten.
Straten die natuurlijk ook een naam moeten krijgen.
Men koos ervoor om twee vrouwen in de kijker te zetten door het geven van hun naam, namelijk Clara ’t Roen en Louise Mayart.
Clara 't Roen werd vervolgd vanwege haar geloof in het lutheranisme en kwam in de jaren twintig van de 16de eeuw als ongelovige en ketter op de brandstapel terecht op onze Grote Markt.
Maar ik ga het in dit artikel hebben over Louise Mayart.
Anna Maria Louisa Mayart werd geboren te Aalst op 16 december 1855.
Ze stierf er op 23 mei 1937 op 81-jarige leeftijd.
De naam zegt U hoogstwaarschijnlijk niet veel, maar het is toch via deze vrouw dat wij de moeders van toen, herdenken. Zij verbeeldt namelijk trouw en offervaardigheid …
Het gaat hier over de vrouw van Pieter Daens, waarmee ze op 18 april 1876 huwde.
Louisa Mayart was meteen ‘de sterke vrouw achter de man’ .
De historische figuur die Pieter in deze voor Aalst en Vlaanderen historische periode van sociale achteruitstelling in de 19-de eeuw was, werd ten allen tijde gesteund en geholpen door zijn echtgenote.
Louise was de dochter van een welstellend huidevetter, Philip Mayart.
Het grote verschil in leeftijd (Pieter was reeds 33, Louise nog maar net 21) deerde helemaal niet, schoonvader Mayart zag heel wat in de drukker-opsteller en steunde zijn bedrijf dan ook zoveel hij kon.
Hij beschikte over verschillende huizen in de Achterstraat (een smal achterstraatje dat van de St Martinuskerk naar de werf liep) en één ervan was een groot pakhuis dat aan de Oude Dender paalde. Hij liet dit pakhuis voor zijn schoonzoon tot drukkerij inrichten.
Louise verzorgde zelf de boekhouding van de zaak, zodat Pieter zich uiteindelijk enkel maar hoefde bezig te houden met het drukken, uitgeven en … socializen.
De drukkerij Daens-Mayart groeide en bloeide en hijzelf kon de praatjes die hij maakte met de melkboer, de dagbladverdeler uit het naburige dorp en vele anderen, bundelen in de ‘Dagklapper’.
Babbeltjes over weer en wind, proza, … De lezers waren in elk geval fan van deze korte artikels.
Uit het huwelijk kwamen vijf kinderen voort : Maria Augusta Amelia, Anna Maria Phillippina, Jozef August Gabiella, Leonia Augusta Maria en Frans Paulus Jozef Sixtus.
Louise was echter niet ‘alleen maar’ de sterke vrouw aan de zijde van haar man en haar schoonbroer priester Daens, neen, ze was zelf ook heel sterk sociaal bewogen.
In 1898 werd een vrouwenziekenbond ingevoerd.
Tot dan hadden vrouwelijke arbeiders geen verzekeringsmogelijkheden tegen ziekte en ongeval.
Gezinnen voor wie een verzekering tegen arbeidsonbekwaamheid voor man en vrouw van
levensnoodzakelijk belang was, konden zich toen echter amper de luxe permitteren om verzekerd te
zijn.
Dit betekende immers dat er een wekelijkse bijdrage betaald moest worden die, hoe klein
ook. nog altijd een hap uit het gezinsbudget betekende. De verzekering voor vrouwelijke
arbeidskrachten vroeg om een mentaliteitsverandering. Vooreerst moesten arbeidersgezinnen
de ziekteverzekering leren beschouwen als een belegging op lange termijn. Het principevan
voorzorg diende vervolgens door te dringen tot de vrouwelijke werkkrachten die altijd werkten voor
een lager loon dan hun mannelijke collega’s. Een ziekteverzekering voor vrouwen werd in de eerste
plaats ingevoerd om vrouwen die als gezinshoofd optraden en buitenshuis werkten, de kans te geven
de financiële situatie bij werkonbekwaamheid voor het gezin veilig te stellen.
Het eerste bestuur van de vrouwenmutualiteit werd verkozen op 10 juni 1898 en de voorzitster werd
Louise Mayart
In 1927 werd ze ook verkozen tot opvolgster in de Aalsterse gemeenteraad. Daardoor zette ze het werk van haar in 1918 overleden man verder.
Vijf jaar later, in 1932, stond zij op de 9e, niet verkiesbare, plaats.
Het lijkt allemaal misschien niet zo belangrijk maar we spreken hier wel over de periode waarin het stemrecht voor de vrouwen nog niet ingeburgerd was en de sociale onrechtvaardigheid nog steeds een algemeen fenomeen was.
Het steunen van priester Daens combineerde ze met een eigen boekhandel, terwijl haar man Pieter de drukkerij en de uitgeverij draaiende hield, waar ze trouwens ook de boekhouding voor verzorgde.
Zoals we tegenwoordig over ‘de nieuwe man’ spreken, kunnen we eigenlik zeggen dat Louisa in haar tijd 'een nieuwe vrouw' was.
Ze sloot zich niet op in de keuken maar had een eigen open kijk en blik op de wereld rondom har, waardoor ze zich maatschappelijk kon engageren. Zo nam ook haar verantwoordelijkheden in de winkel zelf op, en liet niet alles over aan haar man, iets wat in die tijd niet minder dan ‘speciaal’ en ‘baanbrekend’ kon worden genoemd.
Meer dan honderd jaar na de dood van priester Daens (+ 1918) gaat de Vlaamse strijd nog elke dag voort, en de strijdpunten van toen zijn nog steeds heel actueel en prioritair.
Werkloosheid, armoede, bedrijfssluitingen, het afromen van de Vlaamse welvaart door ondoorzichtige transfers, het overtreden van de taalwetten, de teloorgang van onze christelijke waarden, discriminatie op en naast de werkvloer, … dingen die nog steeds elke dag ter sprake komen in onze huidige economie.
De Louise Mayartprijs is een prijs die elk jaar door het bestuur van 'Vrouw en Maatschappij Aalst' wordt uitreikt aan een verdienstelijke Aalsterse vrouw.
De eerste keer, we spreken over 2010, werd deze prijs uitgereikt aan Ilse Roels, die zich inzette voor een beter leven voor de vrouw en haar gezin in Haiti.
Het was burgemeester Ilse Uyttersprot die toen de prijs uitreikte … zij die zelf ook altijd klaarstond om iedereen te helpen, tot haar tragische door in 2020.
Ilse werd vermoord … partnergeweld … maar haar immer aanwezige verdienstelijkheid, gulle lach, behulpzaamheid maken van haar een ideale kanshebber om deze trofee postuum te mogen ontvangen.
Ze zou zeker mooi ‘passen’ in het rijtje van haar voorgangsters : lse Roels, Els Schockaert, Katia De Spiegeleer, Joke Guns, Hilde Schockaert, Chris Lievens-Borms, …
In 2014, het jaar waarop we 175 jaar Daens vierden, bracht Vrouw en Maatschappij uit Aalst een kalender met twaalf 'sterke madammen' uit.
Geen naaktkalender, maar wel eentje een met zwart-witportretten van allemaal ‘straffe madammen’. "Deze kalender kadert in 175 jaar Daens en verwijst naar Louise Mayart, de schoonzus van Priester Daens", zei Ilse Uyttersprot bij de voorstelling van de kalender.
De fotograaf haalde onder meer Joke Schauvliege, Hilde Crevits, Celie Dehaene, Geertrui Van Rompuy, Mieke Van Hecke en Cindy Franssen voor de lens.
Van Louise zijn weinig tot geen foto's terug te vinden.
Hierbij eentje met Pieter Daens, Louise Mayart en de twee dochters Maria en Anna.
Bronnen :
De Standaard 13/7/2007
Het Nieuwsblad 18/11/2020 – 24/4/2014
Voor Allen 29/11/1969
nevb.be
Redt en helpt u zelfen en elkander, M. Van de Perre p. 46
daens.sjcaalst.net
geni.com
ilse-uyttersprot.be
aalst.cdenv.be
advn (archief voor nationale bewegingen)
vrouwenmaatsschappij.be
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.