Deelgemeente : Gijzegem

Gijzegem is een middelgrote gemeente van 466 hectare en 2.581 inwoners, gelegen ten westen van de gekanaliseerde en de oude Dender. 

Belangrijke verkeerswegen doorkruisen de gemeente, namelijk de Steenweg op Aalst en de Dendermondse steenweg. 

Tot in 1644, zogenaamd "dienstmanschap", namelijk gemeente waar de heren zelf recht mochten spreken. De heerlijkheid is in 1399 in het bezit van Robert van Leeuwergem, 1421 bezit van de familie Godevaerts, eind 15de eeuw, deels in bezit van de familie Godevaerts en de familie Boccaert. Jan van Royen draagt het eerst de titel van heer van Gijzegem. Woongemeente voor pendelaars. Dorpskern waarrond villawijken waarvan de meest recente in het gebied ten noorden, tussen de Dender en de Steenweg op Dendermonde. Sociale wijk tussen de Driesstraat en de Kleine Driesstraat.

Het deeltje -gem is een Germaans woord dat zoveel betekent als 'huis van'. Gijzegem betekent dus 'Huis van Gijs' en dit was dus meteen ook het eerste huis van het dorp.

Tot eind 1976 was Gijzegem een zelfstandige gemeente, maar bij de grote fusie op 1 januari 1977 werd Gijzegem opgenomen in de stad Aalst.

Bekend is het Sint-Vincentiusinstituut van de Zusters a Paolo, deze congregatie is in 1818 gesticht door de Gijzegemse barones Elisabeth de Robiano. De oude refter van de school vormt een prachtig voorbeeld van art-deco (maar is jammer genoeg niet toegankelijk voor publiek). 

Wandelclub de Kadees heeft tijdens de winterwandeling in de refter vaak een controlepost. Een unieke gelegenheid om dit meesterlijk stukje kunst eens te komen bewonderen

Gijzegem telt ook verschillende scholen. Zo zijn er twee basisscholen en een school waar secundair onderwijs gegeven wordt, het Sint-Vincentius Instituut a Paulo dat richtingen uit ASO en TSO biedt. Het is een van de grootste scholen uit de omgeving met meer dan 1000 leerlingen.

Bezienswaardigheden : 

- De classicistische Sint-Martinuskerk uit 1772 met beschermd kerkorgel van de familie van Peteghem.

- Schandpaal, werd pas in 1960 ontdekt.

- Kasteel - het slot werd in 1614 verwoest en vervangen door een nieuw, dat in 1809 werd gemoderniseerd. Dit werd op zijn beurt in 1954 gesloopt en vervangen door en modern gebouw, dat aan het voorgaande herinnert. Van het oorspronkelijke landgoed van de familie Goubau, heren van Gijzegem en Mespelare, is enkel een schilderachtige hoeve, het Pachthof en de inrijpoort bewaard gebleven.

- Paters Oblaten van Maria - hoofdhuis en het scholastikaat gelegen in de Vereeckenstraat

- Moederhuis der Zusters van de H. Vincentius a Paulo gelegen in de Pachthofstraat, gesticht door Elisabeth de Robiano, barones le Candèle.

In Gijzegem speelt de voetbalclub KRC Gijzegem-Aalst. 

Bronnen : 

De Potter F-Broeckaert J : Geschiedenis van de gemeente der provincie Oost-Vlaanderen, Gent (1895), reeks V, dl.II