De Werfkapel

Op de oevers van de Dender, met zicht op het 'nieuwe administratieve centrum' en de Sint Annabrug, staat de Werfkapel.

De Werfkapel, officieel de ‘Schipperskapel’ of ‘O L Vrouw ter Druivenkapel’, is omtrent 681 opgericht en ingezegend door de H. Amandus (geboren te Herbanges, bij Nantes rond het jaar 594).

Het was meteen ook het eerste bedehuis in Aalst.

“De oudste bidplaats van Aalst, opgerecht door St Amandus, als hij op de oevers van den Dender het kruis kwam plaatsen.

Gelijk de Missionarissen nu gaan naar Afrika, naar china, zoo in de 3^e, 4’, 5^e en 6^e eeuw kwamen d’apostolieke mannen Bavo, Livinus, Amandus, Eligius ons voorouders uit de duisternissen van ’t Heidendom trekken.

St Amandus preekte aan de Dender en zonder eenigen twijfel op de plaats waar nu de kapel staat.

In 681 was Aalst overstroomd, en de bekeerde Aalstenaars aanriepen de Moeder Gods. Toen zag men op eenen bundel druiventakken op den Dender, een beeld van Onze Lieve Vrouw komen aangedreven en dit beeld bleef stil juist aan de werf. Het wierd eerbiedig opgenomen en in de Kapel geplaatst”.

Net zoals bij vele legendes over het ontstaan van kapellen en kerken, was het hier niet anders. Men had een houvast nodig om te kunnen weerstaan aan een noodtoestand (hier overstroming), en net op dat ogenblik kwam er ergens een teken in de vorm van een beeld uit de kast (in dit geval … uit de Dender …)

Het beeld werd in de kapel geplaatst en werd er aanbeden telkens er nood aan was.

De kapel werd door de Noormannen in 845 in brand gestoken. De Noormannen, het barbaarse volk uit het Noorden, kwamen met kleine schepen naar ons land om hier te plunderen, roven en moorden en lieten bij hun passage bijna niets heel.

In 1091 ging de Graaf van Aalst, samen met ridders, ruiters en andere edellieden de Heilige Maagd vereren alvorens op kruistocht te vertrekken. Het is echter niet zeker of er op dat ogenblik alweer een kapel stond of niet.

Voor het volgende spoor dienen we te wachten tot de heropbouw van de kapel in 1183.

De plaats van het huidige Werfplein, gelegen ten noordoosten van de oudste stadskern op de linker Denderoever, werd reeds in 1298 vermeld als „de werft‟. Het verwijst naar loskades binnen de vestingmuren van de stad.

In 1360 woedde er in de stad een grote stadsbrand, die enorm veel schade aanrichtte. Enkele archeologische resten van die ramp zijn bij archeologische onderzoeken terug gevonden, zoals bijvoorbeeld kuilen met verbrande leem.

In 1363 werd de kapel herbouwd en werd toen ook voorzien van een arduinen torentje.
Ze deed van dat ogenblik dienst als parochiekerk en werd naast een belangrijke toevlucht voor de schipperswereld ook een belangrijk bedevaartsoord op de weg naar Santiago de Compostella.

Bij die gelegenheid verleende Zijne Heiligheid Paus Urbanus V voor eeuwig een volle aflaat aan de bedevaarders.

De kapel genoot toen ook van het lepelrecht. Iedere schipper die met graan geladen was, diende een lepel graan af te staan tot onderhoud van de kapel.

Gezien de ligging werden dan ook ‘Schipperskapel’ ook ‘Werfkapel’ ofte ‘kapelleken aan de Werf’ gebruikt.

In 1423 en 1468 werden de statuten van de nering der schippers vernieuwd en telkens luidde de bepaling dat het nieuw aanvaarde lid een som van 10 pond parisis moest betalen … 4 pond voor de vorst en 40 schellingen voor de Werfkapel.

Op de kaart van Sanderus van 1644 is de havenbedrijvigheid in de buurt duidelijk te zien. Een

aantal schepen ligt er aangemeerd en langs de kade is ook een huizenblok te zien dat wordt ‘doorsneden’ door een straat.

Deze straat gaf uit op de Molendriesbrug (later Sint-Annabrug) en werd in de 18de eeuw de Bisschopstraat gedoopt.

Door de activiteiten in en rond de loskades woonden in deze huizen vooral ambachtslui, schippers en herbergiers.

Ten zuiden van het huizenblok bevond zich de Werfkapel.

De Bisschopstraat was naar alle waarschijnlijkheid al aanwezig voordat er bebouwing was. Het tracé van de straat volgde de natuurlijke opphoging in het drassige landschap en er was ook een elzenbroekbos aanwezig met wilg, grassen, zeggen, schermbloemigen en stekelvarens.
Pas in de 14^e eeuw werd de weg verhard en bleef daarna tot in de 20^ste eeuw in gebruik.

De belangrijkste transportgoederen in die tijd waren graan, hop en zout en tot in 1792 stond naast de kapel dan ook een weeghuis of ‘waag’.

In 1665 brachten Aalsterse bedevaarders verschillende relikwieën mee uit Rome. Het waren relikwieën van de HH Martelaren, Eugenius en Julianus.

Het was de Sint Jacobsgilde die hen, volgens het gebruik van de bedevaarders, ging afhalen aan de stadspoorten en hen, vergezeld van de geestelijkheid, naar de kapel brachten waar de ‘souvenirs’ konden overhandigd worden.

Toen de kapel té bouwvallig werd, werd ze in 1782 afgebroken en herbouwd

De originele stichtingssteen van uit 1363 werd wel opnieuw ingewerkt in de nieuwe kapel.

De tekst die te lezen staat op deze steen :

"Bij gracien ende bij hulpe van Gode ende zijnder liever Moeder ende van allen goeden lieden, so es dese capelle int jaer ons heeren MCCCLXIII ghebout. Also dikwijls als men goet hier toe doet verdient men XX werf XL dagfhe perdoens ende alle hooghtiden ghedobeleert."

Bij de latere verwoesting van deze kapel in 1940 verhuisde de zwaar beschadigde stichtingssteen naar het depot van het stedelijk museum in Aalst en werd later gerestaureerd door de firma Lapis Arte, gespecialiseerd in restauratieprojecten.

De ‘nieuwe’ werfkapel werd dus herbouwd in 1782 en ze werd op 15 maart 1784 gewijd door ZEH landdeken Ronnen, pastoor van Moorsel. Bij de werken vond men, tussen de offergraven, een zilveren scheepje terug, wat bij het herbouwen dan ook op de voorgevel geplaatst werd.

Van 1792 tot 1804 werd de kapel gesloten omwille van de Franse revolutie. De gelovigen verstopten het beeld en de offergiften.

Op keizerlijk bevel werd de kapel op 17 april 1804 heropend en op 5 Oogst (augustus) 1805 werd het beeld van Maria met veel pracht en praal teruggebracht.

De bisschop van Gent (Mgr Fallot de Beaumont) duidde vanaf dan 25 maart (de dag van de OLV Boodschap) aan als de voornaamste feestdag voor de kapel.

Op 8 november 1823 verleende Paus Leo XII voor eeuwig een volle aflaat aan diegenen die op de voorvermelde feestdag de kapel of de St Martinuskerk zouden bezoeken. Da’s al eens de moeite natuurlijk om  op die dag één van de twee gebouwen te komen bezoeken …

Tussen 1863 en 1867 werd een deel van de bebouwing langs de straatkant weggehaald, waardoor natuurlijk ook grote donkere ‘vlekken’ ontstonden.

In 1874 werd reeds de onveilige situatie in de omgeving gemeld.

Het was er donker, niet pluis, en er liep regelmatig volk rond dat er helemaal niet rond zou moeten lopen, zelfs de duivel zou er een nest jongen gehad hebben.

‘Het laetste licht langs dien kant, was het roeten keersje dat stond te vinken op den gevel der Werfkapel. Voor het overige achtte men dergelyk verloren hoeken onwaerdig ’s nachts de eer eener lanteern te genieten.

Het was daer nogtans dat er dry voor ééne dienden te branden, want het spookte er schier alle nachten en de duivel lag er met jongen. De burgers wisten het, de politie ook, en rabauten, bedelaers, prangdieven, zuipers en voorvechters nog meer’ …

In 1886 kwam er een nieuwe kruisweg in de Kapel. Al snel begonnen de gelovigen echter te morren. De kruisweg zou er lelijk misstaan, er werd gesproken van pure geldverkwisting. De oude kruisweg was beter en ‘met eenige honderde franken bij, had men een geschilderde venster kunnen plaatsen’.

Dat waren trouwens niet de enige klachten. In 1890 werd er ook geklaagd over de bouwvalligheid van het torentje van de kapel. Men vreesde dat bij hevige wind er wel eens erge dingen zouden kunnen gebeuren.
Na deze opmerkingen begon men echter wel heel snel met de herstelling.

In 1896 was er dan grote commotie … volgens de krant is ‘het ergste gebeurd’.
Wat was er aan de hand?

‘Een groep rooden, mannen en vrouwen, komen daar zingend. Eén der mannen hield een pakje suikerbollen in de hand. Op eens werpt een der vrouwen zich voor hem op de knieën, de handen te samen en in aanbiddende houding brengt zij de tong vooruit op de lip … en de roode kwant legt er een suikerbol op … Ziedaar de parodie of de spotnabootsing der H. Communie! … Een ergerlijk schandaal, een helsche bespotting van het verhevendste onzer HH Sacramenten! …’

Dit feit, dat tegenwoordig niemand meer zou shockeren, bewijst de godsvruchtigheid van de bevolking toen. Wie aan Maria kwam, kwam aan hen.

Deze kaart zou een van de oudste afbeeldingen van de kapel zijn,  en dateert van voor 1899. Bemerk aan de ander kant van de straat, waar nu café “het Brughuis” is, het laatste houten huis van Aalst.

Op deze foto zien we de kapel en de watermolen Gheeraerdts op de achtergrond . Beiden zitten anno 2020 voor een gedeelte onder het huidige huizenblok aan het begin van de Molenstraat.

In 1899 werden verbouwingen gedaan door de aannemer Peynsaert en werden ook nieuwe glasramen gestoken.

Op onderstaande foto is de kapel van zicht veranderd tegenover de bijna identieke van hierboven. Er is ondertussen een torentje (trap) tegenaan gebouwd, en er is duidelijk een raam zichtbaar dat er niet was op de vorige kaart. Het huis er tegenover is afgebroken en is vervangen door een stenen gebouw.

Op de onderstaande foto is dan vooral het gebouw op de achtergrond van belang. Het is namelijk de drukkerij van Pieter Daens, broer van. 

Deze bevond zich (bijna) op het eiland Chipka

Het gebouw rechts van de kapel werd de latere koffiebranderij de Paepe. 

Links zien we opnieuw de molen Gheeraerds

In 1903 werd de erewacht van de ‘OLV Ter Druiven’ gesticht en ‘de kleine matrooskes kwamen zich daar opstellen tijdens de processie’.

De erewacht was de groep die het Mariabeeld tijdens de half-oogstfeesten ronddroeg, ze waren gekleed als matroos en ze werden dan ook al gauw ‘de matrozen van de werf’ genoemd.

De kapel en het werfplein werden in die periode voor de straatjongens trouwens een klein pretpark op hun eigen.

De twee afrasteringen die de hoeken afgesloten vroegen er gewoon om dat de gastjes er over klommen of te dienen om ‘hunne kop door de ijzeren staven te steken’.

Zo ook een zekere Robert De Rouck. Toen die zijn kop er niet meer van tussen kreeg, was een ‘grote sterke mansmens’ nodig om hem te bevrijden.

De kwajongens gebruikten ook de grote brievenbus op ‘den bijgank’ om de voetgangers te doen verschieten. Hoe ze dat deden? Ze spanden een draadje waardoor de voorbijgangers struikelden, soms zelfs met een bommetje eraan zodat het nog spectaculairder was.

Tijdens de hoogdagen stond er voor de kapel een houten barak die diende als ‘verlengstuk’ zodat er meer volk aanwezig kon zijn tijdens de vieringen. Die was juist geschikt om zich er in te kunnen wegsteken als er ‘katjen aloe’ gespeeld werd. Of om op te klimmen, of om er oorlogje in te spelen.

Voor de hongerigen stond er naast de kapel trouwens eerst een kraam met bollen. Later kwam er fritkot Léon. Tegenwoordig is vooral smoutebollenkraam ‘De Corte’ er een welgekomen gast om de innerlijke mens te versterken.

Na het eten gingen ze natuurlijk weer ravotten.

Op het plein zelf werd er ’s zondags wel eens gekaatst … met een handbal op de kinderkoppen … wegens niet beschikbare aangepaste infrastructuur en materiaal.

Het straatje naast de kapel, de Besluitstraat kende eigenlijk niemand bij naam, werd steevast ‘het straatje van Paupes’ genoemd en was de ideale plaats voor de jeugd om in ‘de vijf pitten te schieten’.
Het ging erom om met de marbel (knikker) van de ene put (pit) naar de andere te schieten.
Deze putten lagen tussen de kasseistenen of werden erin gehouwen. 

De afstand tussen twee ‘vijandige’ marbels (of ‘meirebollen’) werd gemeten met de hand tussen duim en wijsvinder.

Degene die de knikker niet reglementair tussen de vingers hield, schoot ‘pisjaf’.

Je ‘beste’ knikker noemde ‘schietoureken’.

Het straatje was ook ‘the place to be’ om een potje te kaarten. Het favoriete spel die tijd was ‘potten voor de deur uit’, en de inzet waren kersepitten of ‘kezzestiejnen’.

Buiten de kersentijd of als men het wat spannender wou maken, werden aan de verliezer straffen opgelegd. Dat ging van ‘drie keren rond ’t kapelleken lopen’, ‘aan Sonckes hun bel gaan trekken’ tot ‘de deur van de vleeschauwer gaan opensmijten’ … De straf werd steeds uitgevoerd, dus die mensen kregen nogal wat te verduren.

Was het dan allemaal kattekwaad?

Neen, de jonge klimmers maakten zich ook nuttig om ’s avonds en ’s morgens de open gasbekken open en dicht te draaien en waren ook wel behulpzaam aan de mosselkaai. Hier een beeld van de mosselkaai uit 1905.

Op de hoek van de Bierstaat en de Bisschopstraat woonde destijds Pie Kassei, beenhouwer en vader  van Fred Kassei (Alfred Kelders) die de beenhouwerij later overnam.

De Bisschopstraat zit tegenwoordig veilig onder het Werfplein, de Bierstraat (die voorheen ook nog Vaarkaai noemde) is tegenwoordig de Josse Ringoirkaai …

Terug naar de kapel.

In 1913 werd tussen 20 en 27 juli ‘550 jaar Werfkapel’ gevierd.

Tijdens de voor deze gelegenheid georganiseerde processie werd een reconstructie vertoond van de geschiedenis van de voormalige gotische werfkapel. Maar liefst 4000 personen, 20 praalwagens en talrijke muziekkorpsen namen deel aan de optocht.

Gezien er echter meer dan 130 is gegaan tussen de stoet en de kapel uit 1782 was de uitbeelding slechts een veronderstelling van hoe de middeleeuwse, gotische werfkapel er in werkelijkheid zo zou hebben uitgezien.

Men probeerde zo getrouw mogelijk de verschillende versies van de kapel na te bootsen hoewel dit voor de oudste versies dus ‘met de natte vinger’ was.
In de stoet werden zowel de actuele (1782), de gotische (1362) en de kapel ten tijde van st. Amandus (681) uitgebeeld.

De uitbeelding van 681 steunde vooral op ‘gelijkaardige’ kapellen zoals deze beschreven werden.

Voor wat betreft de uitbeelding van de gotische kapel tastte men ook wat in het duister.

Ofwel liet men zijn fantasie van neogotiek de vrije loop.

Ofwel beschikte de kerkfabriek over oudere schetsen, tekeningen of schilderijen van de oude kapel, die nadien mogelijks zijn verloren gegaan.

Hoe dan ook, ondertussen zijn er dan nog eens 2 wereldoorlogen verlopen die veel archiefmateriaal lieten verloren gaan, voor zover dit al ter beschikking was. Toen was het immers niet zo dat iedereen een smartphone bijhad om alles vast te leggen.
Zolang er dus geen archieven van de organisatie van deze jubileumstoet in 1913 opduiken, blijven wij jammer genoeg in het ongewisse, en kunnen we dus niet met zekerheid bevestigen dat de gotische werfkapel in de late middeleeuwen er wel degelijk zo uitzag … wellicht wel gelijkaardig.

Kort na de Eerste Wereldoorlog, we schrijven 1919, besliste het stadsbestuur om het huizenblok af te breken en over te gaan tot de aanleg van een groot openbaar plein. Na de vernielingen van de tweede wereldoorlog is er trouwens al niets meer zichtbaar van de huizenblokken of de Bisschopstraat.

Hier een foto van de werf in de jaren '30.

In 1931 was er trouwens een inbraak in de kapel. Een prachtig glasraam werd daarbij zwaar gehavend. De verontwaardiging in de buurt was groot, en de oneer zou moeten hersteld worden tegen de OLV Hemelvaart processie.

Tijdens WO II, op 18 mei 1940, werden zowel de Zwarte Hoekbrug, de St.Annabrug, de Zeebergbrug en de spoorwegbrug (met enkele spoorwegwagons erop geplaatst) door Belgische en Engelse vernielingsploegen opgeblazen om de opmars van de Duitsers te kunnen afsnijden. Het werd de brandweer trouwens verboden om nog uit te rukken bij die brandmeldingen.

Door de vernielingsploegen werden ook grote hoeveelheden brandpoeder uitgestrooid in de fabrieken “De Bolle” in de Kapellestraat, in de “Filature du Canal”, in de “Glucoseries Réunies” en nog in andere aan de Van Wambekekaai.

De Duitsers zouden hier dus zeker geen bruikbare materialen meer kunnen vinden bij hun rooftochten.
Door een hevige westenwind echter vlogen brandende stukjes katoen, hout en vonken in het rond en vlogen de door het bombardement van 10 mei reeds beschadigde huizen in de Molenstraat in brand.

Meer dan 100 huizen werden vernield, en ook de Werfkapel raakte in de fik en brandde volledig uit.

Het beeld van oLV ter Druiven ging volledig mee op in de vlammen.

Hier is de in mei 1940 vernielde molen Gheeraerds beter te zien.

Hier zien we de vernielingen van de Werf vanuit de Molenstraat. 

Er bestond ook een maquette van de Werfkapel., gemaakt uit verschillende marmersoorten en koper. Deze maquette die werd gemaakt in 1782 werd volledig vernield tijdens het bombardement van mei 1940.

De afmetingen waren: h = 58 cm, b = 30 cm, d = 26 cm.

Een jaar later, in 1941 kapte Leopold Lemaître een nieuw eikenhoutenbeeld, dit was een kopie van het origineel. Maria heeft het Christusbeeld op de rechterarm, en in de linkerhand houdt ze een scepter met een druiventros. Het motief van de druiventros is ook terug te vinden op de gewaden van Maria en het kind. Beide hebben een kroon op het hoofd en Maria draagt ook een sluier.
Het beeld werd in datzelfde jaar gewijd in de St Martinuskerk door deken Reynaert. Het zou daar blijven in afwachting van de heropbouw van de kapel.

Na 1950 verrees een volledig nieuw kwartier, naar een Bijzonder Plan van Aanleg, dat de herinnering aan het vroegere huizenblok volledig deed verdwijnen en ook de kapel werd in 1955 opnieuw opgericht als een eenvoudige en modernere kapel. Dit gebeurde naar een ontwerp van Stani De Neef en Alfons Singelijn.

De eerste plannen spraken ervan om de kapel te bouwen in de Coninckstraat of op de Vismarkt.
Het werd echter opnieuw ‘de Werf’.

Met deze aangekondigde veranderingen ‘aan de werf’ was niet iedereen akkoord, dat kunnen we lezen in de  Gazet van Aalst van 16 december 1950.

“Spijtig genoeg id het mooie hoekje beneen aan de Molenstraat naar de maan …
Wil men de bezoekers van Aalst nog wat van het historische en oude laten zien, dan moet men de werfkapel heropbouwen in haar oorspronkelijke trand. Dus geen nieuwe kapel maar wel de oude kapel herbouwen. Er doen wel geruchten de ronde dat men zou zinnens zijn de Werfkapel te bouwen in een moderne bouwgrand, ik wil zulks nochtans niet geloven.

Moest er spraak zijn van ergens een nieuwe kapel te bouwen, ik zou het een fout noemen van midden een modern gebouwencomplex een kapel in ouden bouwtrand te plaatsen. Wanneer zulks geen historische betekenis heeft, ware het een dwaasheid.
Het is evenwel ook een dwaasheid dat men van de Werfkapel een doodgewone nieuwe kapel zou maken. Die mag dan nog zo schoon en nog zo schoon, en nog zo kostelijk zijn, iedereen moet met mij bekennen dat het toch niet ‘dé Werfkapel’ zou zijn zoals onze voorouders en wijzelf ze altijd gekend hebben.
Men zal in oude boeken en oude postkaarten albums kunnen gaan zoeken en zeggen : zie zo was vroeger de werfkapel”

Op zondag 8 april 1956 was het dan zo ver : de inzegening van de nieuwe kapel.

Na meer dan 15 jaar woonde ‘Onze lieve vrouwe’ eindelijk terug in haar ‘eigen huis’ op de werf.

In 1963 werd dan de 600^ste verjaardag van de kapel gevierd. Ook dit heuglijk feit ging natuurlijk gepaard met de nodige feesten en processies. Natuurlijk waren ook hier veel matroosjes en bootjes te zien.

Wat zou Sint Amandus trouwens zeggen, mocht hij na 11 eeuwen opnieuw op het Werfplein aan de Dender staan?  De door hem opgerichte kapel zou hem zeker kunnen bekoren, maar hij zou niet te veel mogen rondkijken in de onmiddellijke omgeving.
De deffecte lampen, de krakemikkelige staat van het plein, het feit dat in plaats van de Oude Dender (waarop zijn Mariabeeld kwam aangedreven) nu de Burchtstraat loopt.

Zijn oude zenuwen zouden waarschijnlijk ook de geluids- en geurgolven van de nabijgelegen mouterij niet overleven.

In 1979 werd geopperd dat het beeld van priester Daens, dat als een verkeersbaken midden in het door bewegwijzering omsloten pleintje stond, best zou verhuizen.

Door de meeste bestuursleden van de Aalsterse Priester Daensafdeling werd natuurlijk aangedrongen om het beeld dan toch zeker in de nabijheid van de werfkapel te houden.

De verhuisplannen werden echter opgeborgen.

Ook de kapel was toen eigenlijk bijna volledig ingesloten door het razende verkeer.

In juni 2007 voerde men een beperkt archeologisch onderzoek uit. Een sleuf van 7 bij 2 meter werd gegraven op het grasperkje ten oosten van de werfkapel. Uit dat onderzoek bleek dat de sleuf juist op de voormalige Bisschopsstraat lag, met aan beide zijden de gevelzijde van de huizen langsheen deze weg.

Men ontdekte maar liefst minstens vijf wegniveaus, alles samen 80 cm dik, waarbij het oudste wegdek op basis van de vondsten zeker teruggaat tot de 14de eeuw.

Langsheen deze weg, die leidde naar de Molendriesbrug (de latere ‘Sint Annabrug’), liepen greppels voor de afwatering die in de loop van de 14de eeuw gedempt werden. Daarna werden ze gedeeltelijk overbouwd door woningen.

De straat was oorspronkelijk ongeveer 3,5 meter breed en aan beide zijkanten lag een gracht van minstens 2,5 meter breed.

Het dempen van de grachten maakte het mogelijk de weg te verbreden.

Het jongste wegtracé had een breedte van 6,30 meter tussen de noordelijke en de zuidelijke rooilijn.

In het najaar van 2009 voerde men in het kader van de bouw van een nieuwe Sint-Annabrug over de

Dender opnieuw een archeologisch onderzoek uit. Deze sleuf was gelegen op de linker Denderoever met de lengteas evenwijdig aan de bestaande kaaimuur en dit ter hoogte van het punt waar de Dr. André Sierensstraat uitgeeft op het Werfplein.

Dit beperktere onderzoek leverde jammer genoeg geen sporen op die te linken zijn aan oudere structuren, bewoning en/of activiteiten op het Werfplein.

Hier een beeld uit 2009

en drie jaar later in 2012 toen men het nieuw administratief centrum aan het opbouwen was.

De nieuwe St Annabrug en werfpein waren toen al een feit. In het kader van het Masterplan Stationsomgeving Aalst werden sedert 2010 op diverse plaatsen van de Stationswijk herinrichtings- en verfraaiingswerken gestart.

Op het Werfplein werd ondermeer voorzien in de heraanleg van de pleinbedekking en rioleringswerken.

Ter hoogte van de oever van de Dender werd het straatniveau verlaagd om een rustplaats aan het water te creëren.

Bij de opgravingen heeft men toen onder andere de huizen links en rechts van het Bisschopsstraatje opgegraven (gelegen links achteraan de kapel)
De archeologen vonden echter geen funderingen of andere restanten van de oude kapel.
Dat was te verwachten want de kapel stond tot in de jaren ‘60 bijna in de oude Dender die liep naar de Burchtstraat. Ook is het zo dat de Molenstraat begin jaren ’50 al werd hertekend zodat de kapel ook al niet meer aan de straat kwam maar werkelijk onder de huidige winkels zit.

Op het nieuw aangelegde Werfplein prijkt, tussen de werfkapel en de Dender, het Daensmonument als eerbetoon aan de Aalsterse ereburger priester Daens. 

Voor de aanleg van het plein stond dit beeld enkele tientallen meters verder, op een ‘rond punt’. De voorziene locatie van het beeld was trouwens aan de hoofdingang van de Sint Martinuskerk, maar tegen deze locatie werd protest aangetekend wegens het ‘controversiële verleden’ van de priester.

Meer over dit beeld : HIER

Als we eventjes de kapel binnen gaan, zien we duidelijk dat het interieur heel sober gehouden is.

Sober maar toch eens de moeite om eens binnen te springen.

Als slot hieronder nog twee beeldjes die de Molenstraat 'vroeger' vergelijken met 'nu' ... 

Een heel verschil ...

Meer over de Sint Annabrug is HIER te lezen

Meer over de Dender is HIER te lezen

Meer over het beeld van Priester Daens is HIER te lezen

Bronnen :

Alostum Religiosum” - Petrus Van Nuffel, uitgegeven in 1911

lapisarte.be

De Voorpost 9/4/1976

HLN 12/9/2019 – 8/6/2015

Het land van Aalst 11/7/1886

De Dendergalm 15/6/1890

De Denderbode 21/6/1896 – 6/7/1913

De Volksstem 18/5/1913

Het Belfort jaargang 5 – 1890, auteur Petrus Van Nuffel

Denderend Aalst 20/6/2014

De Gazet van Aalst 16/12/1950

hthaaltert.be De Werkman 6/5/1887 – 27/6/1913

vlaamsbelang.org/tag/priester-daens/

persregiodender.be 30/4/2018

n-va.be

vlinks.be/?p=1052

Oostvlaamsche zanten, mededelingen van de bond der oostvlaamse folkloristen, mei-juni 1953

De Standaard 30/9/1957

Getuigenis Ph. De Paepe uit de Gazet van Aalst 11/5/1974

Het Belfort. Jaargang 5 uit 1890‏

Routeyou.com

archaeologiamedieaevalis.be 35

foto Daens monddood : Jean Pierre Swirko

so-lva.be archeologisch vooronderzoek December 2010

't Schoolke van Sint Anna - de zusters Franciscanessen - 't huis - Minor Ndako

Het is in de Volksstem van 26 augustus 1930 dat er ‘een gebeurtenis van het hoogste sociaal belang’ beschreven staat : een nieuwe school voor de volksmeisjes werd opgericht aan het bekende ‘Ezelspleintje’.

Over het Ezelspleintje is HIER trouwens meer te lezen.

Het nieuwe gebouw werd door de pers meteen bestempeld als 'een model van een bouw', en een 'voorbeeld van schoollokalen voor de kleuters'  

Er bevonden zich 8 klassen die het toonbeeld zouden moeten worden van hoe het moet. 

In de kleuterklasjes waren trouwens ook de jongens nog toegelaten, maar eens 6 (of 5,5 jaar oud) moesten zij andere oorden gaan opzoeken.

Hier een foto van het 'nieuwe gebouw' (met toen nog een muur en inkomstpoort - die later vervangen werden door een hek).

Op dit adres hadden de zusters Franciscanessen hun thuis. Deze zusters hadden in Aalst drie kloosters.

Het eerste klooster bevond zich in de Sint-Jozefstraat. 

Van daaruit trokken in 1909 zuster Adelaine, Idesbald en Flaviana naar de Heilig Hartparochie. Ze waren ook de grondleggers van het Sint-Gudulahuis. In 1910 konden ze zich installeren in het nieuwe huis van de orde. 

Het klooster in de Sint-Jozefstraat werd door de uitbreiding van het Sint-Maarteninstituut afgebroken. De kleuter- en lagere school van de zusters werd in het instituut opgenomen.

Het tweede klooster bevond zich in de Sint Gudulastraat. 

De drie laatste nog aanwezige zusters sloten op dinsdag 18 juli 2006 definitief deze kloosterpoort. Zuster Lydia (83), geboren in Moorsel, verbleef er 56 jaar. Na de bevrijdingsfeesten van 1945 trad ze toe tot de Orde van de Franciscanessen en na de aflegging van haar geloften kwam ze meteen naar Aalst.

Het was met spijt in het hart dat zuster Lydia vertrok, maar ze begreep dat het onmogelijk was om nog een klooster open te houden voor drie zusters. Eens verbleven er vijftien zusters in het Sint-Gudulahuis.

Zuster Benedictine (79) en Juliana (78) vertrokken daarna naar het rusthuis van de orde in Vinderhoute. Beide zusters verbleven ook al enkele jaren in de Sint-Gudulastraat. Zij kwamen van andere door de orde al gesloten huizen. Ook zuster Juliana werd geboren in Moorsel en zuster Benedictine in Aalst.

Met de sluiting van het klooster in de Sint-Gudulastraat, verdween meteen de laatste vestigingsplaats van de orde op het grondgebied van Aalst.

Het derde klooster bevond zich aan de Volksplaats. 

Van de geschiedenis van het klooster zelf is amper iets terug te vinden maar het is zeker dat de prachtige tuin van het klooster de ideale plaats was  voor de klasfoto’s en het gebouw nog steeds een belangrijke plaats invult aan het 'Ezelspleintje' …

De Zusters Franciscanessen zijn verschillende congregaties voor vrouwen die als Derde Orde de regel van Sint-Franciscus volgen. De franciscanessen ontplooien meestal wereldlijke activiteiten, zoals in zorg en onderwijs ("actieve" zusters). Daarin verschillen zij van de Clarissen, die als tweede orde een contemplatief leven leiden.

De school in de Sint-Gudulastraat werd vroeger al overgedragen aan het centrum voor kinderzorg en gezinsondersteuning De Boomgaard uit Lierde. Ook de Voedselbank, de Speel-o-theek, de scouts Sint-Goedele en de Chiro gebruiken de schoolgebouwen. 

In de school op de Volksplaats wordt nog steeds les gegeven.

Daar bevindt zich immers een afdeling van de ‘Vrije Basisschool Sint-Maarten’ met het gewoon kleuteronderwijs en het gewoon lager onderwijs.

Maar terug naar 1930 nu. 

Op woensdag 27 en donderdag 28 augustus van dat jaar werd er een opendeurdag gehouden voor de nieuwsgierige ouders, die toch wel eens wouden weten ‘wat dat nu juist was met die nieuwe school’.

Het was op 24 augustus dat de officiële opening plaats had. Een stoet, komende uit de St Jozefstraat, bracht het Sint Annabeeld dat zich daar bevond, naar de nieuwe stek.

Helemaal vooraan stapte de muziekmaatschappij ‘Willen is kunnen’ en talrijke in’t wit gekleede ‘maagdekens’ droegen het beeld dat prachtig versierd was met bloemenkransen.

Daarop volgden de E.E. Zusters Franciscanessen met hun Zeer Eerwaarde Moeder Overste, die speciaal voor deze plechtigheid naar Aalst was gekomen. 

Natuurlijk waren ook vele andere personaliteiten aanwezig, waaronder enkele geestelijken van de St Jozefsparochie, Z.E.H. Kanunnik De Keyser (algemeen bestuurder van de Orde der Franciscanessen), Z.E.H. Van Britson (diocesaan schoolhoofdopziener) en natuurlijk ook de burgemeester (dhr Moyersoen)

De vele aanwezigen uit het onderwijs en andere genodigden werden geluk gewenst en gefeliciteerd met de smaakvolle versiering van de St Annawijk die voor deze gelegenheid helemaal bevlagd en versierd was.

Een heuse welkomstboog aan het begin van de nieuwe school liet er geen twijfel over bestaan dat dat ‘the place to be’ was voor een feestje.

Na de plechtige inwijding van de gebouwen volgde er een feestzitting waarbij ook een speech werd gegeven in naam van de bewoners van de wijk. 

Die eer was weggelegd voor dhr J. Van den Eynde. 

Hij verwoordde het als volgt :

“Zeer Eerwaarde Heeren, Eerwaarde Zusters, Waarde Heer burgemeester, Mevrouwen, Mijne heeren,

Fier en gelukkig zijn we, deze prachtige volksschool in onze gebuurte te bezitten.
Fier omdat het bouwen dezer school in onze wijk een blijk van vertrouwen is in het volk dezer gebuurte.

Het Vlaamsche spreekwoord zegt : ‘De muren hebben ooren!’. Wij zeggen : ‘Dit heerlijke gebouw heeft een ziel’, het leeft en als een heraut van den koning der koningen roept het ons toe : ‘Hier sta ik met mijn klassen en zalen, zorg er voor dat ze volloopen met lieve kleinen, de vruchten van ’t verleden, de vreugd en zorg van het heden, de hoop van de toekomst’.

Fier zijn we omdat wij onze kinderen zoo dicht bij ons zullen weten, onder de moederlijke loede der Eerwaarde Zusters.

Gelukkig zijn we, omdat onze school geplaatst is onder de bescherming van de Heilige Moeder Anna.

Is de Heilige Moeder Anna niet de Moeder van Onze Lieve Vrouw?

Is de Heilige Maagd niet de beste der dochters, de beste der moeders?

Zal de Heilige Moeder Anna, onze Lieve Moeder Maria niet smeeken, onze kinderen op een bijzondere manier te beschermen opdat zij zouden uitgroeien in wijsheid en in deugd tot eer en troost van hun ouders.

Gelukkig zijn we, omdat deze school is een kristene school, waar men zich niet bepaalt tot het aanleeren van rekenen, leeren schrijven, enz. doch waar men ook ziel en hert vormt, waar men de kinderen God en hunne ouders leert eeren en beminnen, met die liefde, welke de grondslag is van alle tijdelijke en eeuwig geluk.

Er wordt wel eens gezegd : ‘Het Vlaamsche volk is een ruw volk!’ maar ’t uiterlijke bedriegt zoo dikwijls, … ons volk is rechtzinnig, diep godsdienstig en dankbaar voor hen die het goed doen.
Dank zeggen we, eerst en vooral, aan onzen Eerwaarden Heer Pastoor die de Sint Annawijk zoo genegen is en voor zijn parochianen het hert van een vader heeft.
Dank aan al diegenen welke het houwen dezer school hebben mogelijk gemaakt, dank in ’t bijzonder aan de Eerwaarde Zusters Fransiscanessen die zoo lang reeds arbeiden aan het welzijn onzer lieve kinderen.

Als blijk onzer eerbiedige bewondering en groote dankbaarheid bidden wij Moeder Overste dezen ruiker te aanvaarden, en uit ganscher harte roepen wij : Eerwaarde Moeder, Eerwaarde Zusters, hartelijk welkom!”

Daarna volgde een andere speech van dhr F. Kindermans, in naam van ’t Houten Dorp :

“Eerwaarde zusters,

Met groote vreugde vernamen wij de blijde tijding dat door U, te midden onzer werkersbevolking eene school en kindertuin gingen gebouwd worden.
Dagelijks hebben wij den vooruitgang van deess prachtig gebouw kunnen bijwonen waar onze lieve kinders met volle teugen de gezonde lucht zullen inademen, maar in ’t bijzonder waar zij zullen opgebracht worden in eer en deugd tot trots van vader en moeder.

Wij vertrouwen U onze duurbare kleinen toe, Eerwaarde Zusters, en zijn overtuigd dat ze onder Uw gezag zullen opgroeien tot deugdzame, verstandige en ontwikkelde telgen.

Laat mij toe, Eerwaarde Zusters, U een klein geschenk als bewijs onze groote vereering aan te bieden : aanvaardt dus deze beeltenis van het H. Hart, hetwelk eene eereplaats in deze school zal bekleden.

Wij wenschen U dus nogmaals van ganscher harte welkom en roepen uit : Leve de Zusters! Leve de Sint Annaschool !”

In naam van beide bewonersgroepen werden aan de zusters geschenken en bloemenkransen aangeboden, terwijl de kinderen een speciaal ‘St Annalied’ zongen.

Daarna was het de beurt aan Z.E.H. De Cock, pastoor van de St Jozefsparochie om ook zijn dankbaarheid en blijheid te laten blijken. Hij dankte ook Monseigneur Coppieters die eigenlijk aan de wieg van het idee van het oprichten van de school stond. Ook de burgemeester kreeg een dankwoord omdat hij zo voorziend was geweest, en ingezien had dat er wel degelijk een dringende nood was aan dergelijke inrichting.

De bouwmeester van het prachtwerk was Heer De Smet die er, samen met de Heeren Peynsaert, voor zorgde dat er op een heel toegewijde manier werd gewerkt aan dit initiatief.

De school boerde doorheen de jaren heel goed onder het alziend oog van de zusters. 

Menig Aalstenaar heeft toch wel goede herinneringen aan de periode, maar vooral aan de ‘latere’ tijden natuurlijk toen het allemaal toch al wat ordentelijker en gereglementeerder verliep.

Goede leerlingen werden beloond met een soort puntensysteem. Zo kregen ze bijvoorbeeld een stempeltje in hun schrift als er iets goeds werd gedaan. Een andere beloning was dat men even mocht schrijven in een andere kleur. 

… Fier dat men dan was … Een kinderhart was die tijd toch rap gevuld ... 

Dezelfde fierheid kenden we trouwens als we van de zuster of lerares de bordenwissers mochten gaan 'uitkloppen' op de speelplaats … Een eer om dat te mogen doen … 

Ook een eer trouwens om het bord af te mogen vegen na de les, zodat de volgende dag opnieuw met een propere ‘lei’ kon begonnen worden.

Babbelaars daarentegen zagen het allemaal niet zo positief in … zij werden gestraft met een lange tong of ezelsoren waarmee ze dan een paar uur op de speelplaats moesten gaan staan. De tong werd stevig vastgeplakt met een plakker en elastieken moesten de oren op de plaats houden.

Onder een trap was ook nog een ‘kot’ (waarschijnlijk een oud kolenkot) waar stoute kindjes even mochten gaan ‘afkoelen’ en ‘bezinnen’.

Bij andere ‘misdrijven’ varieerden de straffen van het op ‘de put’ gaan staan op de speelplaats tot een onzacht contact met de meetlat (toen nog een ‘regel’) op de handen.
Dat laatste uiteraard voor de linkshandigen, want schrijven met de linkerhand, dat was toen nog altijd iets wat ‘not done’ was.

Een iets zachtere methode om te leren rechts schrijven was dat men de linkerhand op de rug moest houden … als dat niet onmiddellijk lukte zonder hulp vond men altijd wel ergens een sjaal of touw om die ‘stoute’ hand aan de bank vast te binden.

Ook het vrijwilligerswerk was toen eerder naar de ‘Chinese kant’ want soms werden er 2 kinderen uit de klas gehaald om in het klooster de tapijten te gaan "stofzuigen". Ze moesten dan op hun knieën alle draadjes en kruimels oprapen.

De nonnetjes profiteerden natuurlijk want zij hadden de macht. 

Nu lijken veel van die maatregelen misschien op 'kwellingen' of zelfs 'kindermisbruik', maar uiteindelijk zijn de meesten er toch tamelijk 'ongeschonden' uitgekomen. Voor de meeste jongens werd alles jaren later trouwens nog eens grotendeels herhaald tijdens hun verplichte legerdienst.

Of die strengheid nu echt zo slecht of traumatiserend was ? 

Goh, op het moment zelf wel zeker, maar later bekeken had alles toch wel zowat zijn nut. 

Zo werd elke avond netjes opgeruimd en werd elke vrijdag een ‘grondiger’ kuismomentje ingelast.

Twee kinderen moesten dan nablijven en de klas uitvegen en dweilen.

De ‘clean desk policy’ zoals deze later in de bedrijfswereld zou worden ingevoerd 

... 

blijkt dus een uitvindsel te zijn van deze nonnetjes 😊

Alles, maar dan ook werkelijk alles, moest spik en span zijn.

Ook moest elk kind op het einde van het schooljaar een borstel en bruine zeep meebrengen. De lessenaars werden op de speelplaats gezet en de schrobbeurt kon beginnen … zonder morren natuurlijk …

Het was immers nog de tijd dat kinderen toch iets meer respect hadden (of eigenlijk ‘moesten hebben’) voor de lesgeefsters … en de ouders nog achter de lesgevende macht stonden.

Als ‘de kleine’ iets mispeuterd had, kreeg die sowieso nog eens de volle laag bij het thuiskomen ook.
Nu zou men al rap naar school stappen met zoon- of dochterlief, en de lera(a)r(es) gaan verwijten.

De meest gekende zuster was natuurlijk Elvire Vander Massen ... Zegt U niets ? 

Wel, ze was natuurlijk niet gekend onder haar 'wereldse' naam, maar wel onder de naam  'zuster Ansfrida'.

Wie als jongen de ‘kleutertijd van St Anna’ vernoemt, noemt ook heel vaak ook haar naam. De meisjes hadden het geluk niet om haar als ‘lerares’ gehad te hebben.

Ik herinner me (voor zover dat nog kan natuurlijk) als een heel gedreven en lief iemand. Als het goed was, was het goed, maar bij fouten kon ze je ook wel eens onder handen nemen.

Groot was mijn verwondering toen ik haar een 15-tal jaren na mijn schoolbezoek nog eens tegenkwam op straat en ze nog mijn naam kende … een geheugen om jaloers op te zijn ….

Na haar avontuur in Aalst is ze naar het klooster in Burst getrokken, net als trouwens ook zuster Flora en zuster Noella. In 1993 is ze overleden.

Een andere bekende was zuster Julia … 

We gaan hier nu niet over tot een roddelrubriek, maar van haar werd verteld (met tamelijk grote zekerheid) dat zij ‘aanpapte’ met onderpastoor Ghyselen. 

Hij was een heel gedreven godsdienstleraar die de ‘communie’ als één van de hoogtepunten uit het leven zag. Indien je tijdens zijn les dus niet in je bijbelboekje aan het lezen was, kon je dus wel een klets om je oren verwachten.

Het niet opvolgen van de bijbelse leer had trouwens een hele hoop dreigementen tot gevolg ...  Je zou je communie niet mogen doen, als je niet deed wat er werd gevraagd, en in die tijd was dat natuurlijk een dreigement dat kon tellen. 

De onderpastoor heeft later nog gediend in Onkerzele, en de laatste jaren was hij nog Pastoor in Serskamp.

Tegenwoordig (2020) heeft hij in juni nog zijn 92^ste verjaardag gevierd, en hij is nog altijd bij de pinken.

Ook zuster Julia was ‘een toffe’

De zusters waren ook beleerd en welbespraakt in die tijd. Als ze iets te vertellen hadden wat de kinderoren niet mochten horen, gebeurde dat in het frans …

Welbespraakt, beleerd, gedreven, ... maar soms misschien ook een beetje naïef ? 

Enkele jaren na mijn vertrek (ik moet toen een jaar of 10 geweest zijn) kwam de brandweer ineens met groot materieel de straat ingereden.

Er was namelijk een wespennest ontdekt op de basketring van de speelplaats, en dat leidde tot groot alarm en grote belangstelling bij de inwoners van de buurt.

De brandweer begon met man en macht stoom te spuiten, en toen zuster Julia kwam vragen of ze ergens mee kon helpen, vroeg de ‘pompier’ van dienst dringend een handdoek en een groot glas jenever.

De zuster haastte zich om het gevraagde, in de stellige overtuiging dat men de wespen zou bedwelmen met de alcohol maar toen ze hijgend weer aankwam, wiste de brandweerman zijn zweet af met de handdoek, en kapte de jenever in één teug leeg ... de reactie van de omstaanders was op zijn minst hilarisch te noemen ... die van de zuster eerder 'verbouwereerd' ...

Zuster Julia is van Aalst naar het Sint Gudulaklooster getrokken en is in Vlinderhoutem overleden in 2018.

Na de kleuterschool was het voor de jongens verhuizen geblazen. Heel vroeger waren er in de Spaarzaamheidstraat nog een paar jongensklassen, maar die verhuisden uiteindelijk naar de Raffelgemstraat.

 

1980 De muur is verdwenen en maakte plaats voor een hek

De zusters maakten plaats voor leraars en leraressen ...

Tegenwoordig vinden we er nog VBS (Vrije Basisschool Sint Anna) terug, een afdeling van het Sint Maarteninstituut. In de Spaarzaamheidstraat vinden we de kleuters en de eerste graad terug, de 2e en 3e graad bevinden zich in de Raffelgemstraat.

In augustus 2017 werd de schoolomgeving veiliger gemaakt door het doorgaand verkeer niet meer langs de poort te laten gaan. 

In 1998 besliste de Vlaamse Gemeenschap om in het ondertussen verlaten klooster middelen vrij te maken voor de opvang van buitenlandse niet-begeleide minderjarigen.

Het kloostergebouw aan de Spaarzaamheidstraat 29 werd omgetoverd tot ‘’t thuis’, het eerste onthaal- en opvangcentrum voor buitenlandse niet-begeleide minderjarigen, dat in een eerste fase de gelegenheid bood om een 15-tal minderjarigen op te vangen.

''t Huis' staat open voor buitenlandse minderjarigen die niet vergezeld zijn door één van beide ouders of een wettelijke voogd en voor wie een aangepaste opvang aangewezen is. 

De opvang van niet-begeleide minderjarigen die  zich nog in de asielprocedure bevinden blijft de opdracht van de federale overheid. 

Minderjarigen die uitgeprocedeerd  zijn maar om een of andere reden niet terug kunnen gebracht worden naar hun land van herkomst kunnen ook opgevangen worden.

Het project wordt ondersteund door het departement ontwikkelingssamenwerking en geniet ook steun van het Impulsfonds voor het Migrantenbeleid.

We schrijven mei 2000 … Eén jaar ‘'t Huis’ voor kinderen zonder papieren. Een verjaardag die een beetje in stilte gevierd werd want vluchtelingen blijven voor de meesten nu eenmaal taboe in onze samenleving.

Nu zijn het kinderen, ok, maar wat als ze groot zijn?

De buurt stond - en laten we eerlijk zijn, staat - toch wat sceptisch tegenover 'die vreemdelingen'.

Enkele kinderen zijn intussen teruggekeerd ... maar de meesten willen blijven. 

Allemaal goed en wel ... maar wat als ze achttien worden en hun verblijfspapier vervalt? 

Een bezoekje aan het gebouw op een gewone zaterdagmiddag.

Het gebouw ligt er bijna verlaten bij. 

Een Ghanees meisje hangt loom op haar kamer, de muziek loeihard. 

In de living tokkelt een Russisch jongetje als een gek op de computer. 

De andere bewoners van t Huis zijn op stap in de stad of zijn gaan basketballen op het pleintje.

Als het van de bevoegde ministers afhangt, zouden ze die vrijheid niet hebben. 

De minister wil immers een gesloten centrum voor de kind-vluchtelingen waar ze verblijven tot er een oplossing is voor hun situatie. 

Alleen zo, redeneren ze, kan de overheid de jongeren beschermen tegen pooiers die aan de poorten van de centra rekruteren.

"De groep die écht moet worden beschermd, is echter zeer klein. En het grote risico zit niet bij de pooiers. Die maken voor onze deur af en toe inderdaad toertjes met de auto. Maar als de politie wat extra patrouilleert, haken ze snel af. Het risico zit bij de meisjes zelf die proberen terug te keren naar het milieu, maar daarom moet je hen geen maanden opsluiten. 

Nu gaan ze vaak in eerste instantie naar een gesloten jeugdinstelling, maar dan slechts voor een paar dagen. Daar kunnen ze sowieso geen contact zoeken met hun pooier. 

Als ze daarna naar hier komen, krijgen ze de eerste weken ook heel weinig ruimte om contact te zoeken met de buitenwereld. Als ze al naar buiten mogen, is het altijd onder begeleiding en de wandelingen blijven beperkt tot de buurt. 

Bekijk het als een test. We praten veel met hen om te weten of ze geen contact zoeken, en het werkt: sinds december (1999) hebben we geen weglopers". 

"De jongeren hebben a1 twee maanden nodig om tot rust te komen en samen met de begeleiders uit te maken wat ze willen. Dan nog twee maanden om de oplossing uit te werken. Pleeggezin, jeugdinstelling, begeleid zelfstandig wonen: het is allemaal zo eenvoudig niet".

Als ze in Aalst aankomen, willen vele jongeren ook gewoon terug naar huis. ,,Ze zijn diep ontgoocheld want ze hadden het zich hier allemaal anders voorgesteld. Die drang verdwijnt echter wel snel eens ze het hier gewoon geworden zijn. Vaak spoort hun familie hen aan om deze kans te grijpen.

In 2006 werd ''t Huis' omgedoopt tot 'Juna' (het 'Esperanto' voor 'jong'). 

Men ging uit van twee basisleefgroepen : 'primo' en 'secundo', en een werking om 16- en 17- jarigen klaar te stomen voor zelfstandig wonen.

In 2012 fusioneerden 'Juna' en 'Minor-Ndako'. Minor Ndako is erkend door de Vlaamse Gemeenschap in het kader van de Integrale jeugdhulp. Deze vereniging werd in 2000 opgericht.

'Minor' staat voor 'minderjarige', 'ndako' is dan 'onderdak' of 'gezin'. Behalve de zorg voor minderjarigen hebben zij ook ook het geharmoniseerd samenleven van verschillende culturen als doel.

In 2014 werd er gestart met 'Minor Ndako Sport', en er kwamen een loopclub, een klimclub en een zaalvoetbalploeg voor de jongeren. 

Ook 'de tuin van De Serre', een project rond dagbesteding en herstelgericht werken, werd voor de eerste keer omgespit. 

In juni 2020 kwam de leefgroep trouwens ook in het nieuws door hun hulp bij het herschilderen van de 'Donkeysquare Hypecourt' op het Ezelspleintje.

Bronnen :

Het Nieuwsblad 13/7/2006

De Standaard 8/5/2000, interview van Isa Van Dorsselaer met Paul Nijs

dms.oost-vlaanderen

vrijwilligerswerk.be/organisaties-van-a-tot-z/minor-ndako

data-onderwijs.vlaanderen.be

De Volksstem 26/8/1930

Foto klooster 1980 via MadeInAalst 

Foto inhuldiging H.Hartbeeld via MadeInAalst

Foto 2 inhuldiging H. Hartbeeld via MadeInAalst

Foto speelplaats 1980 via MadeInAalst