Op de foto hieronder (1975) een duidelijk zicht op de twee Etrimoblokken, links in het midden het kasteel Terlinden, het jeugdhuis Terlinden, en daarvoor de Raffelgemschool (met de toen nog groengeverfde containers)
De vernoemde blokken kent iedereen dus wel … De ‘bewogen’ geschiedenis eromtrent misschien iets minder
…
We beginnen zoals de sprookjes heel lang geleden ... jammer genoeg zou blijken dat het niet zo gelukkig eindigde …
Het domein ‘Terlinden’ (kasteel en omliggende gronden) werd in 1913 verkocht aan de familie Leon Geerinckx die er drie generaties zouden blijven.
Ze lieten meteen een nieuw hoofdgebouw optrekken in neotraditionele stijl met aanpassing van de twee zijvleugels uit 1775 en het poortgebouw. Het smeedijzeren hek aan de ingang van de dreef was voorheen te Parijs gekocht op de Wereldtentoonstelling van 1889.
Leon Geerinckx die het kasteel volledig vernieuwde, had vier zonen.
Eén van hen, Luitenant Jacques Geerinckx, geboren te Aalst in 1913, vervoegde in W.O. II in de herfst van 1942 de Belgische Inlichtendienst te Londen. Hij keerde terug naar België als geheim agent. Bij de dropping per parachute op 14 mei 1943 boven het Luxemburgse Soy ging het mis met zijn parachute en vond hij een dramatische dood.
Na de oorlog werd hem postuum een belangrijke Britse onderscheiding toegekend.
Op 23 maart 1954 werd het plein palend aan de Terlindendreef / Boudewijnlaan / Sylvain Van der Guchtstraat naar hem genoemd als “square Jacques Geerrinckx”.
De drie andere zonen erfden het kasteel en het domein en verkochten het op 17 mei 1965 aan de "Societé d'Etudes et de Réalisations Immobilières”.
Jean
Florian Collin van deze Brusselse bouwgigant had een bouwplan voor de bouw van maar
liefst zeven flatgebouwen van 12 verdiepingen.
Twee
ervan werden uiteindelijk vrij snel gerealiseerd, de andere 5 bleven (misschien
gelukkig maar) steken in het gerechtelijk concordaat dat Etrimo in 1970 diende
aan te vragen, alhoewel Etrimo in 1969 verspreid over Vlaanderen nog 2000
appartementen verkocht had.
De
kwalijke reputatie van Etrimo met betrekking tot de flauwe kwaliteit van de
appartementen, de lelijke architectuur, en daarbovenop nog eens de concurrentie
van andere bouwheren, deden Etrimo in 1970 de das om.
1200
Gezinnen in Vlaanderen, die een appartement op plan hadden gekocht, werden de
dupe van dit faillissement (maar zijn later gelukkig wel schadeloos gesteld).
Ex
miljardair Jean Florian Collin stierf, na verkoop van al zijn bezittingen, in
1985 in Frankrijk.
Van
de oorspronkelijke 7,5 hectare kasteel en moerassige groene oase, vol beken en
vijvertjes, keerden in 1978 ca. 2 hectare terug naar de stad. De twee
flatgebouwen hadden een zware tol geëist, maar ‘sieren’ nog steeds de ‘skyline’
van de Sint Annaparochie.
Uit
bovenstaande kan meteen ook de naamsverklaring van ‘den Etrimo’ gehaald worden
...
Gevonden
? ...
Wel,
Etrimo was de naam van de bouwfirma die deze blokken gezet heeft, en is eigenlijk
een afkorting van de firmanaam : Société d'ETudes
et de Réalisations IMmObilières,
Maar
... terug naar het begin nu …
In
de jaren ‘50 en ‘60 domineren enerzijds de NV Amelinckx en anderzijds de NV
Etrimo de markt van de appartementsbouw.
De NV Amelinckx werd opgericht door Frank Amelinckx, en dit voor de verhuur en verkoop van appartementen in Vlaanderen en rond de streek van Leuven.
De
NV Etrimo (1932-1971), opgericht door Jean-Florian Colin, werkte hoofdzakelijk
in en rond Brussel en in Vlaanderen.
Jean
Florian was architect, projectontwikkelaar, burgemeester en kasteelheer van het
Waalse dorpjeFaulx-les-Tombes, alsook mecenas van de Brusselse PVV..
Oorspronkelijk
bouwde de firma moderne appartementsgebouwen in de Art déco stijl.
Na de Tweede Wereldoorlog (vooral vanaf de jaren ’50) startte het bedrijf dan met de bouw van typische woonkazernes in het Brusselse, maar ook hier en daar in Vlaanderen, en dus ook in Aalst. Op haar hoogtepunt werden er jaarlijks maar liefst meer dan 2.000 appartementen gebouwd.
Het
zakencijfer ging van 0 (1948) naar 2 miljard BEF in 1969.
In
de jaren zestig koopt de aannemer Amelinckx de NV Etrimo op en kent in de jaren
daaropvolgend een enorme ‘boom’.
Na
de economische crisis ontstaan er overal in de stadsrand gebouwen die werden ontwikkeld
door bouwbedrijven zoals Amelinckx/Etrimo. Er werd toen vooral gewerkt met
'verkoop-op-plan', waarbij toekomstige eigenaars al een stuk betalen, waarna de
bouw pas wordt aangevat.
Tijdens
het jaar 1966 werden in België maar liefst
200 000 vierkante meter appartementen aan hun kopers afgeleverd. De
Etrimo ondernemers hebben 70 000 kubieke meter beton gestort, hetzij 90
treinen van elk 40 wagons, 7000 ton staal verbruikt, 17600 deuren werden
geplaatst. De totale oppervlakte van de ramen bedroeg 46000 vierkante meter,
het glaswerk 48 000 vierkante meter. Het geheel van de gebouwde terrassen
overschreed een lengte van 20 kilometer (!)
Het
aanbod werd echter zo groot dat de prijzen met maar liefst 30 tot 40% de dieperik ingegaan zijn, ...met
alle gevolgen van dien voor de bouwheren ...
Financiële
problemen en faillissementen loerden om elke hoek.
Deze
prijsdaling duurde niet zo lang. 2 - 3 jaar later was alles weer het oude, maar
ze betekende intussen wel de doodsteek voor verschillende firma’s.
De
firma Etrimo zou op 14 januari 1971 in vereffening gaan na heel wat problemen
en miserie. 1200 Gedupeerde kopers van onafgewerkte appartementen waren het
gevolg. Deze mensen werden – gelukkig maar – later wel schadeloos gesteld.
De
NV Amelinckx wordt verkocht aan de firma Blijweert dat op zijn beurt begin
jaren tachtig failliet gaat.
Terug
naar “den Etrimo” in Aalst nu …
In
De Gazet van Aalst van 2 december 1965 vinden we volgende aankondiging terug.
De verkoop van de appartementen neemt een start.
In De Gazet van Aalst | 1966 | 12 februari 1966 | pagina 8 is het dan zover : de aankondiging van de nieuwe buildings :
De
nieuwe appartementsgebouwen zijn gelegen vlak bij de Boudewijnlaan, rondom het
kasteel Terlinden. Het residentiële karakter van de bestaande wijk zal er op de
gelukkige wijze harmonisch door worden voltooid.
Van de ongeveer 6 hectare beschikbare oppervlakte zal er nauwelijks een halve
worden bebouwd. Bijna 5,5 hectare blijven voorzien voor grasvelden,
bloemperken, groen omrande parking, wandelpaden en speelplaatsen.
De
appartementen worden gebouwd volgens de ‘Etrimo-formule S 63’, sleutel op de
deur.
Volledig
afgewerkt en ingericht, voorzien van centrale verwarming, beantwoorden zij aan
de laatste eisen inzake hygiëne en comfort. Elk appartement beschikt over een
volledig uitgeruste badkamer met automatische koud- en warmwaterverdeling.
De
rationeel ontworpen keuken is de droom van elke huisvrouw. Bijzondere aandacht
werd besteed aan de livings : hun ruime afmetingen en bestudeerde indeling zijn
een waarborg voor huiselijke gezelligheid. De slaapkamers zijn gemakkelijk te onderhouden
en comfortabel. Brede vensters zorgen er rijkelijk voor licht en lucht. Een
groot terras voltooit het appartement : hier zult U ten volle kunnen genieten
van de zon; het wordt uw privé-solarium.
-
Maximum financiering (80 % en méér) uitsluitend gebaseerd op het maandelijks
gezinsinkomen, en terugbetaalbaar als een eenvoudige huishuur.
-
Vergeet ook niet dat de aankoop van een appartement één van de veiligste en
meest renderende geldbeleggingen van het ogenblik is : verhuring en opbrengst
gewaarborgd!
... en de nodige reclame uit datzelfde jaar :
Wie
ooit mocht erover denken te verhuizen en zich in het gezellig gewapend beton
van de Etrimo-appartementen te nestelen, vergroot zeker zijn kansen om zijn
hals of andere ledematen te breken.
Om
zich van de eerste toren naar het park te begeven, kan men een ijzeren trap
gebruiken … als men tenminste goed oplet. De trap is zo stijl, en zo glad als
het regent, dat het voor heel wat mensen levensgevaarlijk is.
Op enkele jaren vielen hier reeds verscheidene mensen waaronder ’n bejaarde vrouw die met de hulpdienst 900 naar het ziekenhuis overgebracht diende te worden. Een paar maanden geleden is de jonggehuwde Ronny Veillefon aan de gevolgen van een val overleden !
Op enkele jaren vielen hier reeds verscheidene mensen waaronder ’n bejaarde vrouw die met de hulpdienst 900 naar het ziekenhuis overgebracht diende te worden. Een paar maanden geleden is de jonggehuwde Ronny Veillefon aan de gevolgen van een val overleden !
Een
voorstel van een paar bewoners, kort nadien, om de bewuste trap af te sluiten
werd verworpen.
Niet
erg positieve berichtgeving dus.
Feit
is dat men het in deze bouwwerken niet altijd even nauw nam met de
(veiligheids-) voorschriften.
De
bouwfirma's hadden toen helemaal geen goede naam.
In
de gebouwen was er meestal geen thermische isolatie, geen ventilatie, de stalen
leidingen begonnen te lekken, en ook de brandveiligheid was ronduit abominabel
of zelfs volledig ontbrekend.
In
sommige gebouwen weigerden verzekeringsmaatschappijen zelfs om nog tussen te
komen wegens gebrekkig onderhoud, en kwamen de vastgoedprijzen in vrije val
terecht.
Hier nog een beeldje van de blokken uit 1976 (zicht van op de St Apoloniastraat:
Na uitvoering van hun bouwprojecten verkocht de N.V. Etrimo in 1978 het kasteel en het park voor de som van 3,4 miljoen frank aan de stad Aalst die het park openstelde voor het publiek. De oppervlakte bedroeg toen nog ongeveer 2 ha.
Het
kasteel werd ingericht als regionaal “ Centrum voor Economie en Middenstand”,
en ook de diensten van Landbouw werden er ondergebracht. Tevens was tot 1 juni
2009 de Kamer van Koophandel-VOKA daar gevestigd.
Het
Terlindenkasteel is sinds 2 juli 1987 een beschermd monument, maar is nu in
particuliere handen (en tegelijkertijd ook in verval aan het geraken jammer
genoeg).
Vastgoedmakelaars
gespecialiseerd in de verkoop van appartementen & woningen op plan kregen
al snel na het succes van deze ‘speciale’ formule heel veel vragen en
opmerkingen over de werkwijze en mogelijke risico’s bij een ‘aankoop op plan’.
Gebaseerd
op de Franse Wet van 3 januari 1967, die de kopers van te bouwen
woongelegenheden beschermde, werd in 1969 een Koninklijk Besluit uitgevaardigd
om de kopers van sociale woningen beter te kunnen beschermen in de toekomst.
De
goedkeuring ervan ondervond - logischerwijs - aanvankelijk veel tegenwind van
bouwondernemers, promotoren en werkgeversorganisaties.
Zij
beschouwden de voorgelegde tekst als een aanslag op hun contractuele vrijheid,
een belemmering van de vrije markt en een blokkage van de woningbouwsector.
De
wilskracht van Gustave Breyne was echter heel groot en de wet werd uiteindelijk
in plenaire zitting zowel in de Senaat als in de Kamer bij eenparigheid van
stemmen goedgekeurd.
De
Koning voerde de wet uit op 21 oktober 1971.
Door
de invoering van deze wet werden een aantal beperkingen ingebouwd die voor de
koper een aantal interessante waarborgen inhouden, maar waardoor de aankoop van
een nieuw te bouwen goed op een aantal vlakken sterk verschilt van de aankoop
van een bestaand vastgoed.
De
Wet Breyne zorgde aanvankelijk voor een grotere bescherming van de kleine
eigenaars. Ze werden beter geïnformeerd bij het afsluiten van de overeenkomst,
werden onmiddellijk eigenaar van het gekochte goed en betaalden niet meer dan
wat reeds was uitgevoerd. Geen voorschotten dus voor dingen die er later niet
blijken te zijn of slechts half afgewerkt worden.
Gezien
de haast echter waarmee deze Wet Breyne tot stand was gekomen, bevatte die toch
nog een aantal onvolkomenheden, die al gauw niet alleen bekritiseerd werden door
promotoren, architecten en notarissen maar ook door de verbruikersverenigingen
en de rechtsleer.
Het
zou echter nog tot 1993 duren vooraleer een wijziging werd doorgevoerd, die de
wet maakt tot wat hij heden ten dage is.
Hierbij een artikel uit het Belgisch Staatsblad van 21/11/2007 :
Rechtbank van koophandel te Brussel
Concordaat in gerechtelijk akkoord
met afstand van boedelOp bevel van 5 november 2007 van de heer Alain Berlinblau, afgevaardigde-rechter van het concordaat in gerechtelijk akkoord van de NV Etudes et Travaux immobiliers, afgekort : Etrimo, gehomologeerd bij vonnis van 14 januari 1971, bedrijfsnummer 0405.767.034, met maatschappelijke zetel vroeger gevestigd te 1000 Brussel, Hertogstraat 49, wordt de vergadering van de schuldeisers bijeengeroepen op woensdag 5 december 2007, om 14 uur, in zaal A van de rechtbank van koophandel te Brussel, Regentschapsstraat 4, te 1000 Brussel, met aan de dagorde :
1. Opgave en afsluiting van de rekeningen van de vereffening.
2. Afsluiting van het concordaat.
Voor eensluidend verklaard
uittreksel : de vereffenaar, (get.) Jean-
Pierre Vander Borght.
En
in het staatsblad van 25/10/2013 werd dan de definitieve ‘ambtshalve doorhaling’
genoteerd :
FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O.,MIDDENSTAND
EN ENERGIE
[C − 2013/205806]
Lijst van ondernemingen die het
onderwerp zijn geweest van een ambtshalve doorhaling in de Kruispuntbank van
Ondernemingen Als u vragen hebt, kunt u de website van de FOD Economie
(www.economie.fgov.be) raadplegen of de helpdesk van de Kruispuntbank van
Ondernemingen (02-277 64 00) contacteren.
Overeenkomstig artikel 25bis,
paragraaf 1, 1ste alinea, 4° van de Wet van 16 januari 2003 tot oprichting van
een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het handelsregister,
tot oprichting van erkende ondernemingsloketten en houdende diverse bepalingen,
werd in de Kruispuntbank van Ondernemingen overgegaan tot de ambtshalve schrapping
van de volgende ondernemingen :
....Ambtshalve doorhaling ingaande vanaf 20/07/2013
Ond. Nr. 0405.767.034 - SOCIÉTÉ
D’ETUDES ET DE RÉALISATIONS IMMOBILIÈRES
…
Gezien
de ouderdom van de blokken, dringt een grondige renovatie zich meer en meer op.
Een
collectieve renovatie van woonblokken is echter niet zo eenvoudig. Zeker
al niet als deze woonblokken daarenboven beheerd worden door een vereniging van
mede-eigenaars waarbij 80% akkoord moet gaan met een ingreep aan de gemene
delen.
Een
heel pak van de gebouwen die in de jaren '60 en '70 opgetrokken werden beginnen
steeds meer te lijden onder de tand des tijds, en dringende akties zijn dus
meer dan nodig.
Om
de problematiek scherp te stellen maakt men verschillende casestudies.
De
Etrimo gebouwen in Zellik bijvoorbeeld.
De
aannemer Etrimo heeft, zoals al gemeld in voorgaande info, in de jaren '60 en
'70 meer dan 14.000 appartementen gebouwd, voornamelijk in de rand van Brussel.
Deze appartementsblokken vertonen onderling heel weinig verschillen waardoor ze
een dankbaar studieobject vormen en de resultaten eenvoudig opschaalbaar zijn.
Aan
de hand van verschillende onderzoeksprojecten en studentenprojecten werden
diverse facetten uitgelicht. Zo wordt het KB rond brandveiligheid toegepast op
het gebouw, werd daglichttoetreding bestudeerd, en is ook de impact van
potentiële koudebruggen nagekeken.
Heel
wat veranderingen dus voor de bewoners, maar uiteindelijk komt het enkel maar
ten goede aan de leefbaarheid, en wat meer is, ook aan de veiligheid.
Twee
blokken, voor de ene een stukje nostalgie, voor de ander een doorn in het oog,
die zorgen voor de typische ‘skyline’ van de Sint Annaparochie … en die dus
voor heel wat commotie gezorgd hebben in het verleden …
In oktober 2023 was er eventjes lichte paniek toen op een tijdspanne van 1 week maar liefst twee keer brand werd gemeld in de gebouwen. Twee keer in een verschillende 'blok', maar twee keer op de 11e verdieping. Beide branden werden gecatalogeerd als 'niet verdacht'.
Bronnen :
-
Theunis Katrien, "De zoektocht naar een Belgisch woonproject, 1965-1975.
Toenaderingen tussen ontwerpers en overheid in de praktijk van het private
wonen", onuitg. doctoraatsverhandeling, KULeuven, 2008, p. 95-96.
-
Hennaut, Eric; Liessens, Liliane, "Collin, Jean-Florian", in: Van
Loo, Anne (ed.), Repertorium van de architectuur in België van 1830 tot heden,
Mercatorfonds, Antwerpen, 2003, pp. 215-216.
-
Landbergh Vastgoed: Door Jef Van Cauwenberghe - 7 januari 2016 : landbergh.be
-
tpr.be/logging/logpdf.php?file=content/1983/1983-89
-
Consumentenbescherming in de bouwsector: werk aan de winkel of opdracht
volbracht? : Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2011-12,
Masterproef van de opleiding
‘Master
in de rechten’ Ingediend door Steffie Lippens
-
De Gazet van Aalst | 1966 | 12 februari 1966 | pagina 8
-
Vies Oilsjt | 1976 | 1 december 1976 | pagina 14
-
Belgisch Staatsblad van 21/11/2007
-
Belgisch Staatsblad van 25/10/2013
-
aankondiging Etrimo1 : De Gazet van
Aalst | 1965 | 2 december 1965 | pagina
2
-
aankondiging Etrimo2 : De Gazet van
Aalst| 1966| 7 april 1966|pagina 2
-
foto Etrimo : Immoproxio.be
-
foto Etrimo St Apoloniastraat : MadeinAalst
/ Schollaert A.
