In DIT ARTIKEL ging het reeds over het ontstaan van de Gilles en ook over de kledij.
Er werd daar ook al vermeld dat de geschiedenis van de Gilles in Aalst begon met twee verenigingen. Zowel 'De Ware Gilles' als 'De Ajuingilles' waren gedurende meerdere jaren te zien in onze stad en daarbuiten.
Sedert 1971 kennen we 'De Aalsterse Gilles' die vandaag de dag nog steeds aanwezig zijn in binnen- en buitenland.
De Ware Gilles
In 1923 werd in Aalst voor het eerst een echt georganiseerde carnavalstoet ingericht, en het was ook in dat jaar dat ene Gust De Man in het toenmalig genaamde “Houten Dorp”, samen met familieleden en vrienden een carnavalsvereniging stichtte onder de naam “Door eendracht Veel Vermaak”.
Er was toen nog helemaal geen sprake van ‘Gilles’, hoewel deze groep er enkele jaren later zou voor zorgen dat er ook in onze stad een groep van deze 'rare figuren' te zien zou zijn.
In 1923 was hun onderwerp in de stoet ‘Aalsterse boeren en boerinnen’, in 1924 ‘Pachters en pachteressen’ en in 1925 ‘Oude vrolijke dorpelingen’.
Verkleed als oude mannen en vrouwen, en begeleid door accordeonmuziek, dansten zij toen doorheen de stad.
Sedert het begin van hun bestaan oogstten zij een overweldigend succes. In 1925 behaalden zij op 26 uitstappen maar liefst 25 keer de eerste prijs.
In 1926 gingen ze op stap als ‘Pachters en pachteressen op hun zondags’
In december 1926 richtte het feestcomité zich tot de Aalsterse groepen met de vraag een nieuwe Aalsterse carnavalsfiguur te creëren.
Het moest in elk geval "een kostuumtype" worden naar het voorbeeld van de Gilles de Binche, en die vraag werd enthousiast beantwoord door ‘Door Eendracht veel Vermaak’ en ‘de Slecht Gekleeden’
Met het intussen vergaarde prijzengeld en de toen reeds bestaande interesse voor het uitbeelden van de gille, werd in 1927 besloten om de “Gilles van Binche” uit te beelden..
Ze waren gekleed naar het evenbeeld van hun Waalse collega’s, al droegen ze in de beginjaren papieren hoeden.
Het resultaat mocht zeker gezien worden tijdens de optochten van 1927 en 1929, en in 1930, toen de vereniging reeds meer dan 50 leden telde, werd uiteindelijk besloten om de vereniging “De Ware Gilles” op te richten.
In Binche werden in 1932 tien pluimenhoeden aangekocht. De overige werden uit papier gemaakt. Maurice Meersman, toenmalige secretaris en kleermaker binnen de vereniging zorgde voor het vervaardigen van de kostuums.
Ook werd een fanfare samengesteld en onder leiding van muzikant Frans De Bruyn kon, de uit Binche meegenomen, gillesmuziek aangeleerd worden.
Het jaar 1936 was voor Aalst een jaar zonder de Gilles in de stoet. De leden protesteerden immers omwille van het feit dat een hen beloofde premie van 100 frank niet werd toegekend door het Feeestcomité. Ze stapten dus niet mee in de officiële stoet, maar deden op carnavalsmaandag wel een toertje doorheen de stad, op eigen initiatief weliswaar.
Alles werd bijgelegd en de Gilles konden opnieuw jaarlijks hun opwachting maken in de stoet.
Gust De Man werd in 1948 voor zijn inspanningen beloond en werd verkozen tot lid van het stedelijk feestcomité.
Tot ongeveer 1953 waren de “Ware Gilles” één van de weinige Aalsterse carnavalsverenigingen die op jaarlijkse basis de stoet vervoegden.
Naast de Aalsterse carnavalsstoet dook de vereniging ook op buiten Aalst. Het behaalde prijzengeld werd gebruikt om op regelmatige basis nieuwe hoeden aan te kopen en de oude te kuisen.
1953 betekende trouwens meteen de 30ste verjaardag van de groep, en dat moest gevierd worden uiteraard. Burgemeester De Bunne en het schepencollege stonden in voor een feestelijke ontvangst in de feestzaal van het stadhuis. August De Man mocht als voorzitter van de groep ook een ‘plaket van de stad’ ontvangen.
Dank zij de financiering van de optredens buiten de stad, konden de gilles hun papieren hoeden verder vervangen door de hoofddeksels met struisvogelveren, die tegenwoordig nog steeds worden gedragen.
Bij gebrek aan jonge krachten werd in 1971 besloten de werkzaamheden stop te zetten en de hoeden en kostuums te verkopen.
Het was onder impuls van Volksvertegenwoordiger en schepen van cultuur, Bert Van Hoorick dat er werd overgegaan tot de oprichting van een nieuwe groepering van gilles.
Zo werden 'de Ware Gilles' de voorlopers van 'de Aalsterse Gilles' die nu nog steeds door onze straten paradeert.
De Ajuingilles van 1927 tot 1933
Onder voorzitterschap van René Boelens werd in 1924 de vereniging “De Slecht Gekleeden” opgericht. In 1925 beelden zij ‘Clowns’ uit en tijdens de optocht van 1926 voerde de 35 man sterke vereniging ‘De Lustige Schaarslijpers’ op.
Het was meteen een succes. In hun eerste stoet (clowns) haalden ze de tweede plaats en een jaartje later werden ze derde.
In december 1926 richtte het feestcomité zich tot de Aalsterse groepen met de vraag een nieuwe Aalsterse carnavalsfiguur te creëren. Die vraag werd enthousiast beantwoord door ‘Door Eendracht veel Vermaak’ en ‘de Slecht Gekleeden’. ‘Door Eendracht veel Vermaak’ ontpopte zich tot de ‘Ware Gilles’ (zie hierboven) en ‘de Slecht Gekleeden’ gingen vanaf 1927 verder als ‘De Ajuingilles’.
Gekleed in een lijnwaden kostuum, bekleed met rode en zwarte leeuwen en sterren alsook het wapenschild van Aalst op de linkerborst, wierpen zij ajuinen uit.
Deze ajuinen werden in ronde, bolvormige rieten manden meegedragen. De kraag uit rode stof was afgewerkt met een witte band en aan de mouwen en broekspijpen werden eveneens de Aalsterse witte en rode kleuren gebruikt.
Ook de schoenen waren rood.
Daar waar het in bijvoorbeeld Binche ten strengste verboden is aan vrouwen om lid te worden, was dat in Aalst niet het geval.
In tegenstelling met de huidige gilles, waar iedereen een broek draagt, droegen de vrouwelijke leden toen wel een lange rok.
Ook door de ajuingilles werden in dit jaar geen pluimen gedragen. Ze droegen toen een ajuinvormige muts die uitliep op een punt.
Het volgende jaar (1928) werd de vereniging herdoopt naar “Vermaak na arbeid”, maar het onderwerp bleef wel ‘de ajuingilles’. De muts werd toen getooid met een witte en rode pluim en de kraag was afwisselend vervaardigd uit rode en witte banden en gevlochten strengen werden er aan vastgemaakt. Het schoeisel werd in beide kleuren gelakt.
Ook zij liepen mee in verschillende andere steden.
De vereniging prijkte meermaals op carnavalsaffiches en de populaire ‘Ajuingilles’ stapten voor het laatst op tijdens de cavalcade van 1933.
Meer over de geschiedenis van de Gilles en een beschrijving van het kostuum : HIER
Meer over 'de Aalsterse Gilles' : HIER
aalstersegilles.be (oude en nieuwe website)
foto Ajuingilles collectie A.Van Schuylenbergh
foto Ware Gilles collectie Van Goethem
Facebook De Aalsterse Gilles
Facebook De Glazen Toren
De Voorpost speciale carnavalsuitgave van 1980
Brochure van de Gilles uit 1985
De Voorpost 4/1/1974 – 11/2/1983 – 27/1/1978
Het Nieuwsblad 30/8/2001 – 10/02/2012
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.