De oudste schriftelijke vermelding van het woord ‘Alaaf’ is te vinden in een petitie van Vorst Metternich aan de Keulse Keurvorst in het jaar 1635. Oorspronkelijk is het een uitroep bij het uitbrengen van een dronk.
Sinds het begin van het moderne Carnaval in 1823 wordt "Kölle Alaaf" in Köln gebruikt als begroeting tussen Carnavalsvierders.
Ook in België maakt men in sommige steden gebruik van de term, maar dat is bijvoorbeeld in ‘ons Oilsjt’ helemaal niet het geval.
Over de eigenlijke herkomst van het woord Alaaf bestaan verschillende versies.
Sommigen zeggen dat Alaaf een verbastering is van het woord elf.
Elf is ook gekend als het "gekkengetal", denk maar aan de "Raad van Elf".
Een andere versie vermeldt dat Alaaf afkomstig zou zijn uit het oud-Keulse dialect; "all af", hetgeen zou betekenen "alles weg"; Dit is gegrond op de oorsprong van de carnaval, namelijk dat voor de vastentijd al het goed spijs en drank op moest.
"Kölle Alaaf" ("Keulen Alaaf") zou verder ook kunnen betekenen "(behalve) Keulen, alles weg" of "Keulen voor alles".
Bij het uitroepen van deze kreet hoort trouwens het typische handgebaar dat erin bestaat om de vingertoppen van de rechterhand naar de linkerslaap te brengen.
Op de rechter Rijnoever groeten carnavallisten elkaar bijvoorbeeld met Helau. Helau is trouwens ook de meest verspreide groet in Duitsland. Het zou een verbastering en afkorting zijn van ‘halleluja’ of van het Germaanse hel auf (weg met de hel).
Naast Helau en Alaaf is ook ‘ahoi’, de begroeting van scheepslieden, populair. De vierders identificeren zich wellicht met de opvarenden van het narrenschip of de blauwe schuit. Met name in Noord Duitsland gebruiken feestvierders deze groet.
De carnavalsetiquette schrijft voor dat men zeker altijd de juiste groet moet gebruiken op de juiste plaats. Het is onethisch om bijvoorbeeld in alaaf-gebieden, met helau te groeten.
Of ‘alaaf’ of ‘helau’ te beginnen roepen, waar dat helemaal niet gebruikelijk is.
Vandaar ook dat een Oilsjteneer je heel raar zal bekijken als je toch de kreet ‘alaaf’ zou gebruiken.
Een échte Oilsjteneer zal pas echt meewerkend reageren als je gewoon ‘Sante men bieken’ of ‘weir doeng voesj’ gebruikt.
De Aalstenaars waren in 2016 trouwens heel misnoegd toen de serie 'Den elfde van den elfde', een tv reeks over carnaval, verscheen op de Vlaamse schermen, en bleek dat Aalst er zelfs niet in voorkwam;
'Te veel alaaf, geen Oilsjt Ajoin' ... de basis van ons carnaval en in de rest van het land is eigenlijk hetzelfde ... maar de uitwerking is toch anders ..
Burgemeester D'Haese verklaarde dat Aalst carnaval dan ook niets te maken heeft met Alaaf.
Ook andere carnavalsauthoriteiten lieten zich ietwat misnoegd uit over de serie ... 'weinig diepgang', 'duidelijk gemaakt met de ogen van een buitenstaander', ... kortom ... 'geen link met carnaval Aalst' ...
Na het uitbrengen van de film 'Viva Boma' van FC de Kampioenen, een film die zich voor een groot gedeelte afspeelde tijdens de carnavalsdagen van Aalst in 2019, maakte de krant 'De Standaard' trouwens een grote fout hiertegen bij hun recensie van de film. We konden namelijk het volgende lezen : 'In hun vierde film komen de Kampioenen, na omzwervingen door Frankrijk, Thailand en Zuid Afrika, weer thuis in Vlaanderen van voetbalkantines, louche garagisten en worstenfabrieken. En van Aalst Carnaval,alaaf nog aan toe. Dolle pret, maar ook stof tot nadenken' ...
Nadenken inderdaad, ... en afleren om 'alaaf' te vermelden in dezelfde zin als 'Aalst carnaval' ...
En hier een moeilijk momentjen als Aalstenaar … maar toch efkes laten horen hoe dit nu eigenlijk klinkt :
Bronnen:
Wikipedia
cinenews.be/nl/films/fc-de-kampioenen-4-viva-boma/
HLN 5/1/2016
jl-design.be
wesepe.nl
'Zo was het vroeger' - Nederlands centrum voor Volkscultuur (Ineke Strouken)
'Alaaf' via YouTube AKMuziekProdukties
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.