Wijk 6 : Meuleschettewijk

Afbakening: Esplanadeplein, Vrijheidstraat, Bert Van Hoorickstraat, Meuleschettestraat, Valerius De Saedeleerstraat, Peter Benoitstraat, Varenlaan

"1313, een stuc lants dat gheleghen es bi der vesten te molenschette weert"

"Uitgestrekt gebied buiten de Nieuwstraatpoort”

Dit zijn enkele zinnen waaruit blijkt dat ook dit gebied, dat zich uitstrekte tot de Asserendries en Beekveld, reeds een lange geschiedenis kent. 

Een 'meuleschette' of 'molenschot' is het schot (houten bert) dat het water van de molenvijver op peil houdt, en waarmee het debiet dat naar het molenrad gaat kan geregeld worden. 

De molen, die dus eigenlijk aan de basis ligt van de naamsgeving, heeft beneden de Schoolstraat gestaan, ongeveer ter hoogte van de tweedehands kledingwinkel. De molenvijver heeft eventjes weer bloot gelegen door de afbraak van de couverture, en bestaat dus nog steeds.

'Meuleschette' heeft echter ook nog een tweede betekenis. In de 15e eeuw namelijk werd de naam ook gebruikt als synoniem voor 'Heerlijkheid'.

De Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Meuleschette – vanaf de zeventiende eeuw – gaf uiteindelijk haar naam aan de Meuleschettestraat.  

Meer hierover is te lezen : HIER 

Op 18 juli 1886 werd de straat gekasseid. De oude kapel werd in 1894 afgebroken en vervangen omdat ze niet paste in de plannen voor de stratenaanleg. 

In 1898 werd er in deze straat ook een Vrije Lagere Jongensschool geopend, de Sint-Jozefsjongensschool.

Op rapporten van die tijd is te zien hoe ‘simpel’ het eigenlijk gehouden werd. Er werd enkel gequoteerd op ‘gedrag’, ‘neerstigheid’, ‘beleefdheid’ en bijvoorbeeld ook het feit of je al dan niet de zondagsmis had bijgewoond. Die ‘gelimiteerde’ rapporten waren eigenlijk een teken dat het met het onderwijs zoals we het nu kennen niet echt zo nauw nam. Het onderwijs was toen enkel bedoeld om de jeugdigen klaar te stomen voor hun latere leven als arbeider. Beetje kennis opdoen en dan zo rap mogelijk gaan werken dus. 

De school was in de buurt beter gekend als ‘de patronage’, de school van de minder begoeden. 

In 1885 werd de Van der Haegenstraat aangelegd. Tot 1910 bleef men de naam van deze vroegere grondeigenaar gebruiken om deze straat aan te duiden, maar de gemeenteraad besliste in dat jaar om de straatnaam te wijzigen naar Dirk Martensstraat, naar de gekende Aalsterse boekdrukker.

De straat kende in 1903 de beginfase van de bebouwing en bewoning. Vooraan de straat (komende van de Zeshoek) was de straat langs beide kanten bebouwd.  De huizen waren er toen voorbehouden voor de rijkeren. 

Op het einde van de straat (naar de kapel toe) vonden we de woningen van de arbeiders.

Vele straten in deze buurt kregen de naam van bekende Aalstenaars mee. Zo is er de Jozef Meganckstraat (de vroegere Duifkensveldstraat), die in 1910 zo genoemd werd naar de in 1807 te Aalst geboren schilder.

Dokter Joseph-François Kluyskens (geboren te Aalst in 1771) leende eveneens rond 1910 zijn naam aan de Dr Jozef Kluyskensstraat. Hij bracht het van chirurgijn in de Oostenrijkse en Hollandse legers tot hoogleraar in de geneeskunde aan de pas opgerichte Gentse universiteit om er in 1830-1831 rector te worden.

Op 30 december 1930 werd de Valerius De Saedeleerstraat door het Aalsterse schepencollege van zijn naam voorzien. Op deze manier wou men de gekende Aalsterse kunstschilder - bij leven - eren en blijvend gedenken. Drie jaar later werd hem bovendien het ereburgerschap van de stad toegekend. Vooral zijn kenmerkende landschapschilderijen zijn erg bewonderswaardig. Het Stedelijke Museum bezit een uitermate belangrijke collectie van zijn werken (de moeite om eens een kijkje te gaan nemen!), en het is ook daar aan de Oude Vismarkt dat hij uiteindelijk zijn standbeeld heeft gekregen. 

Vijfenzeventig jaar na het toekennen van de straatnaam werd dit door buurtcomité De Konker herdacht en gevierd. Op 30 december 2005 werd aan het huisnummer 2 in de Valerius De Saedeleerstraat daartoe een gedenkplaat onthuld. 

Over de schilder is HIER meer te lezen.

Met de laatste wijzigingen van de straatnamen verloor de vanaf 1867 zo genoemde Schoolstraat in 2004 haar naam. Thans luidt deze Bert Van Hoorickstraat, naar de gewezen schepen van Cultuur. De aan het Vredeplein gelegen stadsschool zorgde er indertijd voor dat de Schoolstraat gekend werd als de Schoolstraat, en deze naam zal dat waarschijnlijk nog heel lang blijven voor vele Aalstenaars. 

De Gazometerstraat werd vanaf januari 1927 omgevormd tot Nestor De Tièrestraat. Genoemd naar de in 1856 geboren Nestor de Tière, een succesvol toneelschrijver en auteur.

Ook in deze buurt waren verschillende ‘ingangen’ of ‘beluiken’. 

Zo bijvoorbeeld de ‘ingang Bonner’, een beluik uit het eind 19e-begin 20ste eeuw. 

Het beluik werd genoemd naar Armand Bonner (een behanger) die de grond en een boomgaard aangekocht had van Vital Baeten. Er kwamen 10 huizen op. De eigendom werd doorgegeven aan zoon Camille in 1891.

Net als in andere buurten ware nook hier verschillende ‘jeugdbendes’ aktief. 

Vooral in de jaren '50-‘60 waren er ... de bendes van de Kluyskensstraat, de Wellekensstraat, Meuleschette en Jozef Meganckstraat. De 'straatlopers' uit De Valerius De Saedeleer en de Pieter Coeckestraat, de 'mannen' (en uiteraard ook vrouwen) van de aangrenzende Sint Annalaan en de Ledebaan ?   De ‘bendes’ die voor heel wat rivaliteit konden zorgen, en zeker voor heel wat competitie tijdens hun onderlinge voetbal-, loop-, basket- en andere wedstrijden die op regelmatige basis werden georganiseerd.

Buurtwerking : Een gedeelte van de Meuleschettewijk, met name de Valerius De Saedeleerstraat, de Varenlaan, de Peter Benoitstraat en de Dendermondsesteenweg heeft zich verenigd in het Buurtcomité De Konker. 

Via de website http://users.telenet.be/dekonker/ kan je onder andere op de hoogte blijven van al hun activiteiten alsook verslagen en foto’s terugvinden van de vorige verwezenlijkingen.

Alle straten van deze regio alfabetisch gerangschikt

Caudronstraat  - De Schrijverstraat  - De Visscherestraat - Dendermondse steenweg - Dirk Martensstraat - Dr. Jozef Kluyskensstraat - Ingang Bonner - Ingang Van Bemten - Jozef Meganckstraat - Meuleschettestraat - Nestor De Tièrestraat - Pieter Coeckestraat - Sint Jozefstraat- Valerius De Saedeleerstraat - Wellekensstraat