Café Den Amber

De ene kent ‘den Amber’ van het toffe café waar hij/zij een deel van zijn/haar jeugdjaren doorbracht.
De ander kent ‘den Amber’ van het verbod om er heen te gaan, bij uitbreiding eigenlijk een globaal verbod om ‘naar de Korte Nieuwstraat’ te gaan. ‘Bij dat langharig tuig’ was niks deftigs te zoeken …

Brossende scholieren, muziekliefhebbers en kunstenaars in spe dronken er dagelijks hun portie gerstenat, 'nen dagschotel' zoals we dat tegenwoordig wel eens durven noemen. Het café had geen al te goede naam (net als de overige zaken in de Korte Nieuwstraat trouwens), maar het was natuurlijk net daarom ‘the place to be’ bij de alternatieve jeugd … Wat verboden is … is immers aantrekkelijk!

‘Paken’ was de eerste patron en deed dat lang niet slecht. Hier de afbeelding die op een luciferdoosje stond. Ja hoor, reclame bestond toen ook, en dan vooral in de vorm van gadgets (luciferdoosjes, balpennen, stickers, ...)

Dé hoogdagen van café Amber echter situeren zich vooral in de periode tussen 1969 en 1982. De twee cafébazen van toen speelden een heel belangrijke rol in de geschiedenis van het café.

De eerste, William Souffreau & Dianneken, stonden achter de toog tussen 1973 en 1975, en daarna kwam Ferdinand Tolleneer.

Hun respectievelijke bijnamen: de Soef en de Ferre.

Muzikant William Souffreau was een twintiger toen hij in de jaren zeventig café Amber in de Korte Nieuwstraat openhield.

William kennen we voornamelijk van de rockband ‘Irish Coffee’ die werd opgericht in  1970. Hij werd trouwens uitgeroepen tot de nummer 1 onder de Belgische rockzangers.

Deze artiest is geboren op 14 april 1946 in Erembodegem. Reeds in de vroege jaren ’60 speelde hij bij de rock ’n rollband ‘The Blue Jets’.

Later speelde hij nog bij ‘The Mings’ en bij ‘Dementia Praecox’ vooraleer hij dus bij ‘Irish Coffee’ aan de slag ging.

In eerste instantie bracht de groep vooral covers van bijvoorbeeld Deep Purple, Led Zeppelin, The Who en The Kinks. Twee jaar later konden ze een heel album samenstellen met eigen nummers.

“ Het was mijn eerste zaak als zelfstandige", zegt Souffreau. De muziekgroep Irish Coffee bestond al en muziek was dan ook een heel belangrijke item in het café.

Voor echte optredens was het eigenlijk te klein, al hielden ze er wel kleine jamsessies zoals dat heet. Er werd alternatieve muziek gespeeld uit de sixties en seventies. Alle hits zaten in de juke box, van Deep Purple tot Led Zeppelin. “Het concept trok ook muzikanten van de academie en andere kunstzinnige mensen aan ", zegt William.

Wat verboden is, is vaak extra aantrekkelijk voor wie jong is. "Amber is altijd “het verboden café” geweest. Het werd een beetje gezien als een drugscafé en had een slechte naam bij zowel ouders als leerkrachten. Nochtans hebben de cafébazen, volgens eigen zeggen, daar altijd goed op proberen letten, en die dingen proberen buiten te houden. Volgens William is er daar nooit een razzia geweest.

‘De Ferre’ hield de Amber open als cafébaas van 27 augustus 1975 tot 31 december 1981. Hij was het die komaf maakte met de jukebox uit de dagen van zijn voorganger. Een discobar en een set progressieve platen deden er hun intrede.

Bij hem waren het geen luciferdoosjes meer,  maar heuse aanstekers.

De ene krant in 1977 was heel lovend en positief over de razzia’s in de Korte Nieuwstraat  …

‘Met een goed gecoördineerde razzia hebben de stedelijke politie en de rijkswacht van Aalst in de Korte Nieuwstraat een goede zaak gedaan. Dank zij het snelle en vooral efficiënte optreden werd de stilaan berucht aan het worden Korte Nieuwstraat op een zaterdagavond hermetisch van de rest van de stad afgesloten. Een zevental politiecombi’s met het dubbele aan manschappen was aanwezig.
Het is een publiek geheim dat in de Korte Nieuwstraat bepaalde types rondhangen. Meestal stoere jongens met spijkerbroeken, lederen jekkers getooid met lange haren en gewoonlijk zich verplaatsend met snelle moto’s. Het zijn meestal deze jongens die meer deftige lieden lastig vallen en zelfs door elkaar drammen.
… Het resultaat was dat drie politiewagens werden volgeduwd met jongeren. Na de razzia leek de Korte Nieuwstraat dood’

Er werd op bepaalde momenten zelfs gewag gemaakt van ‘individuen die denken dat Aalst de onderwereld van Chicago’ is.

Naar de mening van Willy Alloo (Volksunie raadslid) wordt het onmogelijk om te wandelen, een pak friet te kopen of om gewoon de Hopmarkt en de omgeving van de Korte Nieuwstraat en de Boterstraat door te gaan zonder het risico op klappen of schoppen te krijgen of aangevallen te worden met een kapot bierglas’.

Terwijl er in een andere krant moord en brand geschreeuwd werd en de politie niet echt ‘de vriend’ meer was … Onder de titel ‘misplaatste happening in ’t uitgangscentrum’ lezen we immers :

‘Ergens rond 1830 is er een wet gemaakt, die nog steeds de basis hoort te vormen van de samenleving in ons landje : onze grondwet. Daarin staat iets over vrijheid. Onder andere ‘vrijheid van komen en gaan’.

Wie zaterdagavond 8 oktober 1977 de vrijheid genomen heeft van in neen frietkot p de Hopmarkt te komen, of naar een café in de Korte Nieuwstraat te gaan, heeft al dan niet met een pak friet of een pint in de hand een uur kunnen nadenken over de vrijheid. Gans het ‘kwartier’, de Hopmarkt en aanpalende straten, was afgezet door de rijkswacht en politiecamionetten, en het café waar ge juist binnen zat, mocht ge niet meer verlaten … politiecontrole.

We vinden het wel goed dat gewapende bandieten en groothandelaars in opium uit onze vreedzame herbergen gehaald worden, en we begrijpen ook ergens dat jongeren onder de 16 (of 18 in dancings) daar ook niet mogen vertoeven en ten huize besteld worden. Maar we staan ervan versteld dat iedereen die zich daar bevond op het boekje vloog.

Dat wil zeggen, burgers die nergens van verdacht worden, worden gecontroleerd in het café waar zij zich op dat ogenblik bevinden. Dat is een lijnrechte inbreuk tegen ons grondwettelijk recht’.

Wat er ook van was,  vele ouders waren er niet gerust in. Die kwamen soms eens binnen om te zien wat er gebeurde in het café. Zodra ze echter zagen dat er daar niets verkeerds gebeurde, vertrokken ze weer met een gerust hart.

Het cliënteel van ‘den Amber’ was heel divers. 

Om 10 uur ging het café open en kwamen de eerste brossende scholieren binnen. In de week was het open tot 2 uur en in het weekend tot 4 à 5 uur. Dan zaten er ook iets oudere mensen binnen. ‘Iets ouder’ wou echter zeggen ‘niet ouder dan 25 jaar’.

Ook de leden van toneelgroep Pan waren er kind aan huis.

Wanneer de Ferre het zo rond 1982 voor bekeken hield, ging de spirit en de ziel van café Amber jammerlijk verloren. Nieuwe bazen en een nieuw cliënteel volgden, tot in 1990 het gebouw tegen de grond ging.

Er is niets van overgebleven … trouwens ook niet van de overige cafés in deze straat.

De firma Imadec (Immobiliën Antoine De Clercq) wist reeds een paar jaar eerder de oude afspanning ‘De Drie Koningen’ aan te kopen. Men slaagde er bovendien ook in om alle panden tot aan het Keizershof te verwerven.

De vroegere ‘buren’ De Frégate, Chalet, Bronx, Hollywood, Prinsenhof, Tiki, Monopole, de Keet, de inrijpoort en Aquarius … allemaal waren ze dus hetzelfde lot beschoren en dienden ze plaats te maken voor een gebouw ‘met standing’ … het nieuwe hotel.

Hier nog een globaal beeld van de Korte Nieuwstraat uit 1971

en nog eentje uit eind jaren '70 ... De ingangspoort verschafte trouwens toegang tot 'De Krocht' (het vroegere 'Keizershof'

De vrijgekomen oppervlakte bedroeg maar liefst 2800 m2 en biedt plaats aan ‘Residentie Keizer Palace’. De naam verwijst nog naar het vroegere Keizershof uit de 18^e eeuw en aan een luxehotel met maar liefst 46 kamers.

Van aan de Drie Koningen tot een 50 tal meter ver in de straat zijn nu Jobcenter Daoust, het hotel ‘Keizershof’ en een appartementsblok terug te vinden.  Onder de residentiële appartementen bevindt zich een financiële instelling (KBC).

Exit Korte Nieuwstraat zoals de jeugdigen het zich zo graag herinneren … Exit ook ‘den Amber’ … hoewel …

Een aantal ‘vaste’ cafégangers van het legendarische café  heeft ondertussen de vzw ART (Amber Reünie Team) opgericht om de oude tijden te laten herleven. 

In 2013 was het Gizelle De Schepper die het idee lanceerde om ‘de vrienden van vroeger’ nog eens samen te brengen.

Met de naam ART kan je trouwens alle kanten uit.

In eerste instantie staan de letters ART voor Amber Reünie Team, dat behoeft geen verdere uitleg

Maar ART is ook kunst, waartoe zeker ook de muziekkunst behoort. Er wordt voornamelijk gefocussed op de jaren ’70 en ’80 … De gloriejaren.

Op 29 maart 2014 organiseerden ze een heuse reünie in De Brug waarbij ongeveer 700 mensen opnieuw konden genieten van de muziek uit hun jeugd, gespeeld door oude rockers die ooit ook vaste klant waren, tot ook uitbater 'De Soef' zelf. Place to be was buurthuis ‘De Brug’ waar zowel de Daens- als de Boonzaal afgeladen vol zaten.

De optredens werden afgewisseld met de muziek die er jaren door de luidsprekers schalde. en die door klanten en 'de Ferre' werden geselecteerd .

Er werd besloten om de Amberpot (de opbrengst van de reunie) te verdelen over drie verschillende goede doelen.

Drie checks van elk 800 Euro werden tijdens een druk bijgewoonde receptie overhandigd, aan Wim Van Schandevijl voor De Caspers vzw (sport), Ilse Van Impe voor Centrum Ganspoel vzw (mens begeleiding) en Denis Gheys voor het Dierenasiel Sint-Hubertus vzw (dierenwelzijn).

Hierbij den ‘Amber top Onderd’ om aan te tonden welke Muziek op het favorietenlijstje stond van de bezoekers :

(de volledige top 100 is HIER terug te vinden via : http://art.sadeler.be/?page_id=83)

10        Yes                                          Awaken

09        Eemerson , lake and palmer      Peter gun

08        David Bowie                           Jean Genie

07        Peter Green’s Fleetwood Mac   Green Manalishi

06        Irish Coffee                             Masterpiece 

05        Jimi Hendrix                            Purple  Haze

04        Rolling Stones                         Gimme Shelter 

03        Alex Harvey                            Faith Healer 

02        Led Zeppelin                           Whole Lotta Love 

01        Lynyrd skynyrd                       Free bird 

De initiatiefnemers hadden terug energie gekregen en houden op regelmatige basis de lamp brandend om terug te keren naar hun jeugdjaren.

In de zomer hielden ze een ‘Den Amber in ‘t Park’ feestje.

In 2015 luidde een T-dansant een nieuwe start in onder de naam ‘Amber ART danst’.

In 2016 werd William Souffreau zeventig, en dat moest natuurlijk op een spetterende manier gevierd worden.

Cas Van Der Taelen, John Woolley en de complete Irish Coffee band stonden er op de planken en de muzikanten konden er mekaar dan ook leren kennen en waarderen naast het podium ook.
Zo ontstonden er zelfs nieuwe vriendschappen en nieuwe groepjes, zoals bijvoorbeeld ‘Rockmasjien’ en ‘John’s Sons’

In 2018 volgde de reeds vierde organisatie. Het werd ‘voor de overlevenden’ en werd een muziekavond à la ‘80’s.

De optredende groepen :

- Blues Border : een stevige ’60 en ‘70’s cover band met nummers van onder andere Black Sabbath, Led Zeppelin, Jimi Hendrix, ZZ Top, Cream, Thin Lizzy, …

- Rockmasjien : klassiekers en vergeten pareltjes uit de ‘60’s, ‘70’s en ‘80’s overgoten met een eigen sausje. Rock ‘n roll, reggae, pop, blues, het passeert allemaal de revue;

- The night time heroes blues band : stomende funknummers die het publiek terugbrengen naar de sfeer van de pure Chicago en Texas blues.

- John’s Sons : old school rthythm & blues band die ontstond in den Amber. John Woolley kennen we allemaal, en de versies van Ruby Baby, Green Marmalade, Chimbombay klinken nog steeds zoals toen.

In 2019 werd de ‘Amber Razzia Party’ georganiseerd. The Voice Sr, Karel Meganck en John Woolley deelden er het podium.

2020 is dan een feesteditie. Ietwat met vertraging omwille van de Coronamaatregelen maar onder de naam ‘Amber 50’ wordt op 14 november toch het 50 jarig bestaan van ‘den Amber’ gevierd. Het feestje gaat door in zaal ‘Cinema’ (Hopmarkt Aalst)

Omwille van Corona zal dit optreden verschoven worden naar 2021, waarschijnlijk naar 24 april. Indien hierover meer info of bevestiging is, pas ik dit ook hier aan.


De muzikale gasten zijn ‘Isopoda’ en de ‘Amber Experience Band’.

Iedereen die ooit den Amber bezocht heeft, of wie den Amber nooit heeft bezocht, is van harte welkom …

De oorspronkelijke affiche ... 

werd ondertussen dus vervangen door een nieuwe 'Amber 50 + 1' exemplaar.
Hopelijk blijven we verlost van verdere Coronaperikelen en kan het feestje in uitgestelde versie dan toch doorgaan.

Dat ‘den Amber’ controversieel was, ... zeker datte ...

Dat 'den Amber' wel degelijk 'speciaal volk' aantrok ... zeker datte ...

Maar dat 'den Amber' wel degelijk zijn sporen heeft nagelaten, bewijst het feit dat de ‘Den Amber’ groep op Facebook ondertussen meer dan 1000 leden telt en dat de pagina steeds vol staat met muziek uit de gloriejaren van het toenmalige café !

Bronnen :

Het Nieuwsblad 19/03/2014

HLN 29/3/2914

De Voorpost 8/1/1982 – 6/4/1990

art.sadeler.be

vies oilsjt 1/11/1977

sites.google.com/site/williamsouffreauofficial/

Café De Gele Limonade - Radio Katanga

Café ‘De Gele Limonade’ en ‘Radio Katanga’ … Ze zullen voor eeuwig en altijd met elkaar geassocieerd worden, hoewel de ene ook wel zonder de andere kon ...

De geschiedenis van het café aan de Ridderstraat 68 begint eigenlijk al in 1888.
Het heette er toen ‘In ’t goed leven’. 

Later bevonden zich op deze plaats nog twee cafés tot in 1913 de herberg door het wegnemen van de tussenmuur één grote ruimte werd. De dorpel van de weggenomen voordeur links is trouwens nog steeds zichtbaar.

In de jaren ’20 was hier café ‘Mie Zjenau’ met Dolf ‘de poit’ (Adolf Cornand) als patron.

Adolf was cabaretier en rondtrekkend musicus. Zijn vrouw, Marie Sunau, had een heel mooie stem en als koppel brachten ze dus vaak vertier en plezier in het café. Die tijd waren ze echte volksfiguren en hun ‘café chantant’ was dan ook ‘the place to be’. 

Adolf bezat een elektrische piano en een liedje aanvragen kostte je toen 25 cent (met ‘normale’ piano was dat 5 cent).  Hijzelf speelde tijdens de week, in het weekend waren het vooral ‘Pa Lou’ en Désiré Moens die voor het muzikale tintje zorgden.

Ook Mie Zjenau zong dus zelf. Als ze ergens een mooie tekst of lied hoorde, schreef ze de woorden op en Charles Van de Meersche componeerde er de muziek bij.

Onder de bekendste liedjes behoorde zeker ‘mijn naaimasjien’

Een pintje kostte er toen 1 frank … jawel hoor : 0,02 € !!!

De vaste klanten waren de leden van de kaatsclub van op het pleintje schuinover het café.

Ze moesten eigenlijk wel vaste klant zijn en op goede voet staan met de baas, want vaak moesten ze hun ‘verdwenen’ ballen gaan terugzoeken in het café.

De dief ? Duck, de hond van de patron, vond het maar al te leuk om de kaatsers hun eigendommen te laten terugzoeken.

Marie is gestorven aan het begin van de oorlog en Dolf hertrouwde met Netteke Verbeeck.

Het bleef steeds een ‘sportieve bedoening’ daar in de Ridderstraat.

Na Dolf kwam ‘Pachter’ achter de toog te staan. Minder kaatsspelers maar des te meer kaarters en bollers.

De jaren ’50 dan, de jaren van de rock ’n roll en dat was in Aalst niet anders. 

Het café dat ondertussen werd omgedoopt tot  ‘De Macumba’ kreeg een mooie muurschildering van de band van Nat King Cole. Geen echt fresco maar wel een schildering rechtstreeks op het behang … Ook enkele Disneyfiguren versierden de muren.

Regina Rozycka opende er eind jaren ’50 dan ‘Café de Polonaise’.   

Met carnaval 1979, we schrijven vrijdag 16 maart,  opende Jan Louies, samen met nog enkele andere Oilsjteneers een praatcafé.

Jan had gezocht en vond de ideale locatie in de Ridderstraat waar hij het oude café op de kop kon tikken.

Het werd een sober en fris cafeetje waar je nog rustig kon babbelen, met een zacht achtergrondmuziekje.

Men wou eigenlijk bekomen dat de mensen de drempelvrees om binnen te komen in een grote zaal wat zouden verliezen. Een beetje ‘decentraliseren’ dus, terugkeren naar het ‘kleinere en gezelligere’.

Kortom, een alternatieve gelegenheid voor diegenen die in Aalst ondertussen verloren liepen tussen de grotere dans- en drankgelegenheden.

De naam ‘In de gele limonade’ werd aangebracht omdat achter de kleur geel niets kon gezocht worden wat ook maar enigszins naar politieke discussies zou kunnen leiden (toen toch niet). Het was gewoon een 'kanariegele' naam voor een praatcafé waar je kon gaan zingen ‘zoals je gebekt was’.

‘In de Gele Limonade’ zou dan ook starten op een zo neutraal mogelijke basis. Het was geen lokaal van één of andere vereniging, geen vergaderzaal, …. neen, iedereen was er welkom, en iedereen kon er dan ook zomaar binnenstappen. Het was dé plaats om na toneel of na de film nog wat te blijven nakaarten of doorfilosoferen.

Het café was enkel in het weekend geopend en werd afwisselend opengehouden door maar liefst 18 mensen, waaronder Mon van der Biest, Jan Louies, Dennis Geis, Guido Saey, Eugeen Liebaut en Paul Gees.

Op de topdag van dat jaar was er eventjes een kleine ‘vlaggenkwestie’ …
Op die dag sierde immers een zwart-gele vlag het stadhuis. Het rood van de Belgische driekleur was er af gewaaid. 

Op het politiebureau hing de karnavalvlag (rood-wit-geel) en voor de Keizershallen was een oude, wit-rode, vlag te zien.
Enkel aan de vlaggenmast van de ‘Gele Limonade’ hing de officiële goedgekeurde Groot-Aalst vlag (rood-wit-rood-wit). Een vlag trouwens die de kleuren verkreeg naar de stadskleuren uit de 14^e eeuw, zonder dat daar toen een vlag aan verbonden was.

Over de kleuren van de stadsvlag, de leuze en het wapenschild van Aalst is HIER meer te lezen  

Het werd een groot succes en reeds aan het einde van het eerste werkingsjaar werd beslist om de openingsuren te verlengen. Men zou niet enkel het weekend maar ook op maandag en donderdag open zijn. Vanaf dan werden ook twee vergaderzaaltjes voorzien voor verenigingen die daar nood aan hadden.

De ‘kleine opzet’ werd al gauw een beetje weggedrumd want met carnaval was het café ‘the place to be’.

Ter gelegenheid van de kat-kermis, die zijn hoogdagen kende in de jaren ’50,  stonden er een paar molentjes en de Gele Limonade gaf de zogenaamde ‘kattebroodjes’ aan de kleuters die er zich aanboden. Het bakken van dergelijke broodjes was een oud gebruik op ‘de kat’ . Het waren een soort pistolets met krenten er in of er aan.

Ook het café zou zich de komende jaren in zetten om het gebruik opnieuw te doen herleven en de Kattekermis zoveel mogelijk te steunen..

Het was natuurlijk niet alleen feesten, op regelmatige basis werden er praatavonden georganiseerd met de meest uiteenlopende onderwerpen.
Zo stond bijvoorbeeld het moeilijke thema ‘opvoeding en onderwijs’ op het programma, maar ook een ontmoetingsdag van een bedrijf of vereniging was er schering en inslag.

In 1981 gaven Jacquy De Pauw en Jan Louies de impuls om in de Gele Limonade een eigen radiostation op te starten.

Jacquy had zijn muzikale interesse al van jongsafaan en richtte in 1978 in 't Fabrieksken mee de legendarische Belpopgroep LavviEbbel op.

Hij deelde in die beginperiode met Cas Vander Taelen het podium als zanger.

Radio Katanga zou zich, net als het grote voorbeeld FM Brussel, profileren als onafhankelijke en niet-partijgebonden zender, om een alternatief te kunnen bieden aan de bestaande vrije-radio situatie, waar de programmatie te zeer gedomineerd werd door al te commercieel gerichte muziekjes, sluikreclame en pseudo-informatie. Het was dus een zender met punkattitude … alles mocht en alles kon.

In eerste instantie fungeerden de testuitzendingen van de radio eigenlijk als een DJ-set voor het aanwezige publiek. In mei 1982 vinden we bijvoorbeeld een fuif terug met Radio Katanga : ‘Dansen op de betere muziek’.

De eerste échte radio-uitzending vond plaats op 1 september 1982 vanuit de Ridderstraat.

Het totaal aantal niet-openbare radio's voor de streek liep zo tot 21. De beheerders van de radio zagen de oprichting zeker niet als een overbodig feit daar het niet in hun bedoeling lag om de reeds bestaande zenders te beconcurreren of na te apen.

Katanga wou steeds de voorrang geven aan de “betere muziek” en "échte stadsinformatie met duiding" en men hoopte daardoor, net als FM-Bruxel, een progressief en intellectueler publiek te kunnen bereiken.

Geen afgezaagde deuntjes dus, maar muziek die naarmate de avond vorderde steeds moeilijker toegankelijk werd. Van punk evolueerde men gedeeltelijk aan naar soul, rhythm en blues, Nederlandstalige muziek, filmmuziek en cabaret om dan bijvoorbeeld af te sluiten met een streepje jazz. Hoogstaande cultuur dus, die tegenwoordig jammer genoeg steeds minder en minder zijn plaatsje kan vinden in de commerciële maatschappij.

Er was niet echt een vastgelegd zendschema, en heel veel presentatoren passeerden de revue.

Sommigen hielden het zelfs maar een drie- à viertal keren vol, maar dat was niet erg, er waren kandidaten genoeg om hun uurtje ‘fame’ op de radio te beleven.

Wie de muziekkeuzes maar matig kon waarderen, was de Aalstere brandweer die zich net om de hoek bevonden. Katanga’s alternatieve rockmuziek klonk in de radiokamer van de pompiers en werd meteen als stoorzender gecatalogeerd.

Om verdere problemen met de brandweer (en de veiligheid) te vermijden, verhuisde het zendstation naar café Kactus op de Grote Markt (later ’t Craeyken, XO en nu ‘t Kraaiken).

Het werd een sober ingerichte ruimte met voor die tijd wel ‘moderne’ apparatuur.

Door het vermogen van de 25 Watt zender met behulp van een booster op te trekken tot 100 Watt, hoopte men heel de streek van Groot Aalst te kunnen bereiken.

Het was de plaats waar praktisch alle muziekgenres – behalve hardrock dan – gedraaid werden. De eerste jingles werden ingesproken en geproduceerd door niemand minder dan Marcel Vanthilt. Vijf jaar lang kreeg de Cactus een publiek en artiesten van diverse pluimage over de vloer.

Om gelegaliseerd te worden diende men een vzw op te richten. Deze werd beheerd en gedirigeerd door Jacquy De Pauw, Filip Buckens, Leen D’Hondt en Patrick Terryn.

De DJ’s waren vooral jongeren, studenten en mensen die zich belangloos inzetten voor de muziek.

Financieel had men het dus niet echt heel breed. Daar men echt de onafhankelijkheid wou blijven behouden en zich afzijdig wou houden van elke inmenging van buiten af, deed men bewust geen beroep op sponsors of andere geldschieters. 

‘Voor wat hoort wat’ en men wou zeker niet afhangen van derden.

Men slaagde er uiteindelijk toch in om een starterskapitaal te verzamelen van 100 000 BF. Inkomsten kwamen uit fuiven, tombola’s, td’s, maar ook uit een systeem van zogenaamde ‘permanente opdrachten’. Sympathisanten konden op die manier 50 tot 100 BF storten op een rekening en met dat geld werden dan onder andere de kosten voor SABAM betaald.

Katanga organiseerde ook optredens, voornamelijk in De Gele Limonade met onder andere één van de allereerste optredens van Marcel Vanthilts ‘Arbeid Adelt’. Daar was de publieke belangstelling zo “groot” dat de de groep optrad in de kelder terwijl het publiek in het café stond.

Arbeid Adelt! werd opgericht in 1981 door Marcel Vanthilt en Jan Vanroelen. Ze braken door in Vlaanderen met het nummer "De dag dat het zonlicht niet meer scheen". 

Het nummer zou oorspronkelijk "De dag dat de dokter geen pillen meer voorschreef" gaan heten, maar Jan Vanroelen vond dat maar niets. 

De tekst van het nummer werd gewijzigd in "De dag dat het zonlicht niet meer scheen", maar dat leidde dan weer tot een conflict met John Terra, die een schlager met dezelfde titel had uitgebracht. 

Maar hey, ... foert, ... ze zongen het toch 😊 

Andere bekende nummers zijn "Lekker westers", "Death Disco" en "Stroom".

Andere muzikanten die deel hebben uitgemaakt van de band waren Luc Van Acker, Willy Willy (later oa The Scabs) en Dani Klein (later Vaya Con Dios).

Naast Arbeid Adelt passeerden ook ‘Twee Belgen’ (Lena, Operation coup de poing) en de experimentele muziek van ‘Wim Mertens’ de revue.

In 1984 waren er eventjes wat moeilijkheden in verband met de topdag.
Enkele culturele verenigingen maakten bezwaren over het feit dat ze geweerd werden van de officiële affiches. De stad klasseerde ze omwille van hun drankenverkoop immers als commerciële drankgelegenheden en niet als vereniging en dus was er voor hen geen plaats meer.
Ook Radio Katanga kreeg hetzelfde verdict. Ze mochten niet meewerken aan de topdag en een gepland live optreden op de Grote Markt mocht niet doorgaan omdat ze ook actief waren als lokale radio.

Soit, men concentreerde zich verder op de radio en op de optredens en heel wat (nieuwe) groepen werd de mogelijkheid geboden om hun muziek te brengen :  ‘Man Without World’, ‘Neoprene GRT’, ‘Acts Of Worship/Forgotten Heroes’, ‘Killvision’, ‘Interzone’, ‘Het Gesticht’, ‘2nd Civilization’, ‘Trans-Vorm’ en ‘Paranhydroxybenzozas R.33-812’, ...

Het zegt U misschien allemaal niets (meer) maar toch waren zij ooit 'de vedetten’ van de Ridderstraat en wijde omgeving.

In de waanzin zat de rebellie. Heel wat muzikale ‘pareltjes’ (zeker nooit commercieel) verschenen enkel op obscure cassettjes die van hand tot hand hingen en werden geruild. Zelden werden ze ook verkocht.

Dat was zo een beetje waar ‘de jeugd’ zich mee bezig hield. Maar wees nu eerlijk : in plaats van wat zever op FaceBook te verkondigen en constant met de smartphone rond te lopen ‘taggen’ en ‘sharen’, deed de jeugd wel wat. Geen youtube oorlogen door zelfverklaarde ‘idolen’, maar muziek delen van al dan niet obscure groepjes en samen genieten bij een sigaretje en een pintje.

In 1984 was er een herschikking van de FM zenders op nationaal niveau.

De herverdeling gebeurde op geografische basis, en Aalst kreegt van de RTT twee frequenties toegewezen.
Zowel Radio Caroline, Radio Katanga en Radio Belfort voldeden aan de wettelijke vereisten en zorgden dus meteen voor een probleem … 3 zenders … 2 plaatsjes …

Het Ministerie van Cultuur gaf aan de drie zenders een positief advies maar omdat er maar twee beschikbare frequenties waren voor Aalst moest Radio Katanga een frequentie delen met Radio Belfort. 

Katanga mocht uitzenden op maandag-, woensdag- en vrijdagnamiddag. Ook tijdens het volledig weekend mocht de radio programma's verzorgen.

In afwachting van een definitieve beslissing ging het voor Katanga gewoon allemaal verder.

Dampfuiven, Reggae avonden, Rock avonden, Rolling Stone fuif, …

De vaak extravagante kapsels van de bezoekers in het café deed menig terrasbezoeker van de aanpalende cafés soms wel eens raar opkijken. Binnenin, onder het veelal industriële gedreun, groeiden groepen als ‘Mensen Blaffen’, ‘Heart Explodes’, ‘Poclain’,…

Vanuit de radiostudio op de eerste verdieping deden programmamakers als onder anderen Hans Lorie (alias Pablo Alosto), Florre “Wagon” Cooman, Dirk “Boerken Taas” Van Medegael, Pierre “Pirre” Brewee, Filip “System Killer” B. en vele anderen ‘hun ding’ met programma’s als ‘Filature du Canal’ en ‘Armageddon Time’.

Reggae, blues of oude klassiekers, het werd allemaal gespeeld.

Grote voortrekker Jacquy De Pauw en zijn eeuwige kompaan Jan Louies zorgden er via hun programma ‘Mén Ièneg Oilsjt’ voor dat ook zowel het Aalsterse dialect én de politiek de aandacht kregen die ze verdienden, en dat de kritische noten ook bij het lokale bestuur konden doordingen.

Die mindset zou trouwens lang blijven bestaan. Zo waren beide heren lesgevers van de cursus 'Aalsters' aan het CVO Keizerlijk Plein, en het is ook geen geheim dat ze hun kritiek niet spaarden. Vooral Jacquy uitte vaak zijn ongenoegen in zijn blog 'Pauwenogen', waar hij alles en iedereen die 'tegenwerkte' graag becommentarieerde.

Na het sluiten van de Cactus in september 1986 werd de antenne terug naar de Gele Limonade verkast, waar de heropening op 17 mei feestelijk werd gevierd in aanwezigheid van de Katanga discobar.

Naar verluidt (maar dat werd nergens bevestigd) zou de figuur van Maurice uit de reeks FC De kampioenen trouwens ook een oude stamgast van het café geweest zijn.  Getuige het exclusieve drankje waarmee hij elke aflevering meer dan één keer zijn keelgat spoelt.

Neen, serieus, alle gekheid op een stokje, dit was ‘fake news’ natuurlijk.
Op informatief vlak wou Katanga het uitdiepen van het lokale nieuws op zich nemen. Op die manier hoopte men een betrouwbare aanvulling te vormen op  de BRT nieuwsdienst, die verantwoordelijk was voor de nationale en internationale berichtgeving.

Ook het omroepen van evenementenkalenders betekende een boost voor het culturele leven, en in het programma ‘’t sukkelstraatje’ haalde men onderwerpen aangaande sociale hulpverlening, crisisopvang en dergelijke voor de micro.

Elke zondagnamiddag werd er tussen 13 en 14 uur een uur in het Marokkaans uitgezonden. Daarin werd vooral gesproken over de gebeurtenissen in Aalst en over sport. Het programma werd druk beluisterd door de Marokkaanse gemeenschap.

Fuiven werden vaak gehouden in de Madelon (Grote Markt) maar ook de Keizershallen was ooit het decor van een geweldige retro-rockavond.

1986 betekende naast de ‘thuiskomst in de Gele Limonade’ en de overwinning van Sandra Kim op het Eurovisiesongfestival ook de officiële vergunning voor radio Katanga.

Door dit heuglijke feit konden ze eindelijk uit de illegaliteit treden.

Het was toen één van de enige Vlaamse radiozenders die haar apparatuur ook ten dienste telde aan verenigingen en individuen die wouden meewerken op economisch, sociaal, cultureel of politiek vlak en ze wouden, nu de officiële erkenning er was, verder uitgroeien tot een platform voor het Aalsterse maatschappelijke leven.

Het radiostation was toen in elke huiskamer binnen een straal van 8 kilometer te horen.

Elke dag vanaf 14 u , op zaterdag vanaf 10 u en op dinsdag ‘gesloten’.

107.8 FM werd definitief ‘Radio Katanga’ ... wel, definitief, ... 't is te zeggen ...

Katanga zou het ondanks het grote engagement van zijn medewerkers, nooit echt makkelijk hebben. Jacquy De Pauw verwoordde het als volgt : “Groot probleem met Katanga was dat in tegenstelling met andere “gelijkwaardige” zenders zoals Scorpio in Leuven, Centraal in Antwerpen en FM Brussel, Aalst geen universiteitsstad was waardoor noch de noodzakelijke publieke achterban noch de nodige getalenteerde dj’s voorradig waren. Vooral dat laatste was een permanent probleem in een systeem dat er van uitging dat zoveel mogelijk live moest worden gepresenteerd omdat zeker in de beginfase de nodige apparatuur ontbrak om programma’s automatisch te sturen.”

Achter de microfoon hebben toch nogal wat bekende Vlamingen gestaan, echter wel nog voor ze bekend waren.

Zo maakte Marcel Vanthilt ooit jingles voor de radio, Ella Michiels is nu presentator bij Klara en Aster Nzeyimana die we nu kennen van Sporza maakte deel uit van deze radio.

In 1991 wordt de radio binnen de haar toegewezen 8 km zone ernstig gestoord door Radio Contact Brussel. Die zenden dan wel uit op een andere frequentie, maar veel te sterk en in stereo, en daardoor is het op sommige plaatsen onmogelijk geworden om onze stadsradio nog te ontvangen.

Eigen ervaring leert dat in de Naarstigheidstraat bijvoorbeeld, er geen sprake meer was van radio Katanga, tenzij wat klanken die ondersteund werden door veel geruis of de muziek van Contact.
Daarom protesteerden ze en werd een klacht neergelegd bij de Minister van Cultuur, Patrick De Wael.

Ze wezen erop dat ze als enige radio niet gebonden zijn aan adverteerders, en dat ze dus ook weigeren om mee te doen aan een opbod van zendvermogen.

Zelfs in die periode werd nog steeds gewerkt met het beginprincipe …  geen reclameboodschappen … en dit nog als enige vrije zender in Vlaanderen.

We vinden de radio in 1992 gezond en wel terug, zij het dan wel op een andere frequentie (103.3 FM) en op een ander adres.

Men verhuisde namelijk naar Centrum Netwerk, wat wel in dezelfde Ridderstraat ligt.

‘De gele limonade’ werd verkocht.

2011 Betekende een nieuwe aanpak voor de radiozender en men bracht opnieuw veel meer nieuws van eigen bodem.

Op 20/04/2011 is een piepjonge presentator aan de slag, de jongste uit Aalst en omgeving, misschien zelfs wel van Vlaanderen.

Op 22 september, toen hij amper 15 jaar oud was, werd Tejo Soete al presentator van ‘Het Katanga Effect’, een programma op de gelijknamige alternatieve radiozender. Gedurende één uur op woensdagnamiddag en twee uur op zaterdag bracht hij nieuwtjes over zijn favoriete muziek en de showbizz. Hij had het ook over de activiteiten die gedurende de week in Aalst plaats vinden.

Studio Brussel-presentator Tomas De Soete was zijn grote voorbeeld, maar toch heeft hij er nooit aan gedacht om professioneel presentator te worden. Hij volgde Audiovisuele vorming aan de Academie in Aalst en dat was dan ook zijn échte passie.

Tegenwoordig is Tejo Eigenaar van Ooh Yeah, een zaak die zich verdiept in ontwerp, bouw, visualisatie, decor, klank- en lichtspel, mediaproducties, logo’s, huisstijlen, drukwerk, magazines, … oh ja, en je kan er ook slepende deuren laten repareren, meubels laten monteren, kaders en spiegels laten ophangen, enz.

In 2013 werd beslist om de zittingen van de Aalsterse gemeenteraad rechtstreeks en integraal uit te zenden.

"We hebben gemerkt dat in Aalst heel wat mensen politiek geïnteresseerd zijn", zei Ralph Iliano, de beheerder. "Je merkt dat mensen echt willen weten hoe hun stad bestuurd wordt. De montages (die tot dan steeds een dag na de raad werden uitgezonden) werden een paar duizend keer beluisterd en daarom hebben we toestemming gevraagd om de zittingen rechtstreeks uit te zenden."

Volgens de enquêtes luisterde maar liefst 22% van de inwoners van de stad Aalst regelmatig naar Radio Katanga, toen op 105.1 FM. De Aalsterse stadsradio draaide dan ook met veel plezier eventjes de rollen om en wou graag … naar zijn luisteraars luisteren!

De zender lanceerde een enquête in verband met radio en de manier waarop mensen ermee omgaan. Ook werden de wensen van de luisteraars bevraagd en kon iedereen, eventueel anoniem, tips geven aan de radiomakers van Katanga.

Augustus 2014 : De Aalsterse regionale radio Katanga is blij met haar nieuwe zomerprogrammatie. Elke Zaterdag tussen 16.00 en 18.00 uur strijkt een ploeg van de zender neer op een terrasje in de regio. De presentatoren van dienst nodigen 2 praatgasten uit aan hun terrastafel en babbelen met hen over het voorbije jaar. Onder andere burgemeester D’Haese en Sven De Smet (GMG) passeerden al de revue.

Het was geen zwaar debatprogramma, eerder een losse babbel over de gast en de manier waarop hij of zij terugkeek op gebeurde zaken.

De formule werd een groot succes en de appreciatie van de aanpak was heel positief.

In 2015 bracht zender rond kerst van dat jaar de een programma vanuit een speciaal ingerichte studio met café in de galerij Pieter Van Aelst.

Een verzoekplaatje kostte amper 1 euro, en al die euro’s werden door de zender na afloop van de actie aan ‘Mensen Helpen Mensen’ geschonken. De kerststudio van radio Katanga werd trouwens ook nog omgetoverd tot een oorlogsrestaurant.

Op een luchtige manier kreeg je dan een beetje geschiedenis van onze regio tijdens oorlogsjaren en conflictsituaties op je bord. En dat mocht je tijdens de kerstactie letterlijk nemen, want Chef Steven van ‘The Finest Hour’ voorzag een volwaardig kerstmaal uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. en wereldwijd via streaming op www.radiokatanga.be. Met smartphone of tabletcomputer kan je luisteren via de TuneIn-app.

Augustus dat zelfde jaar : De makers van Ajoin Music beginnen met een eigen stadsradio, de zender zal genoemd worden naar het gratis huis aan huis blad Goeiedag. Het station zal een heel jaar door radio maken, maar tijdens het Aalsters Carnaval zal ‘Ajoin music’ gedurende drie maand de ether in gestuurd worden. In de jaren ’90 had men in Aalst al een vrij succesvolle vrije radio die uitzond uit onder de naam Avanti, maar die is jammer genoeg verloren gegaan rond de eeuwswisseling.

Volgens de makers van het nieuwe radiostation bleek er vraag te zijn naar een nieuwe Aalsterse stadsradio, die er niet alleen was voor Aalst, maar ook de spreekbuis kon zijn voor de stad.

Ewoud Van der Poorten, de stationmanager en Bart van den Borre ‘Beireken Ajoin’ voegden daar aan toe dat Ajoin music na 10 jaar voor het eerst zal bestaan uit een ploeg van allemaal Aalstenaars, waaronder Peter van den Bossche en Danny Verhulst (bekend van Okapi Aalstar)

Zelfs de Paroi, ook toezichter van de carnavalswerkhallen, zal zorgen voor de muzikale omkadering.

De zender zal te beluisteren zijn op 107.8 FM, op die frequentie zat tot nu toe Ajoin Music.

In 2016 was er reeds een dreiging als zou de radio haar plaatsje in de ether moeten laten vallen, maar terzelfdertijd zorgden ze ook mee voor een unicum in Aalst … twee radio’s die samen het carnavalsproject ‘Oilsjt Mjoezik’ zouden brengen.

De Aalsterse radio’s Stadsradio Goeiedag Aalst, Radio Katanga en Oiljst Mjoezik hadden een unieke samenwerking afgesloten en de radio’s gingen voor het carnavalsproject Oiljst Mjoezik samenwerken.

“Vorig jaar heeft Stadsradio Goeiedag gedurende drie maanden de eigen programma’s stopgezet en een forum gegeven aan de carnavalisten. Dit jaar krijgt Aalst tijdens de carnavalsperiode de keuze uit de twee producten”, legt commercieel verantwoordelijke Bart Van den Borre uit.

De samenwerking is voor deze stad uniek, niet tegen elkaar strijden maar met elkaar werken met de bedoeling het niveau nog hoger te krijgen. De unieke samenwerking tussen de Aalsterse radio ’s komt er ook dankzij Radio Katanga.

Vanuit Halle 13 (de carnavalscantine) werd de Kick-Off van Oilsjt Mjoezik 2016-2017 gegeven met een receptie, openingswoorden, optredens en een spetterende lancering via de 105.1 FM!

Vanaf dan, en dankzij een wapenstilstand  'op zèn Oilsjters' werken Radio Katanga en Radio Goeiedag nauw samen!

De burgemeester kwam het geheel natuurlijk inwijden, en deed dit met de volgende woorden :

"Ik ben ongelofelijk content en moet jullie feliciteren!

In Oilsjt heb je alles 'dobbel'

De Garde en De Caemer, voetbal en de basket, ge kunt uren doorgaan, of we hebben er '2' van.

Ik ben gralek positief, dit is goed voor de uitstraling van onze stad.

Het is radio op heel goed manier!

Dat Katanga en Goeiedag samenwerken, is op dat gebied een meerwaarde!

3 maand rond carnaval een eigen carnavalsradio?

Mensen beseffen onvoldoende welk 'ongelofelijk product' dit is!

Reklammekes in het dialect, is op zich al zo uniek.

Van buitenaf zijn ze er jaloers op en wij realiseren ons niet eens hoe speciaal dit is.

Laten we carnavalsradio in ere houden. …"

“De frequentie 105.1 FM werd de stek om de programma’s van de carnavalsradio Oilsjt Mjoezik te brengen, 107.8 FM bleef de frequentie van Stadsradio Goeiedag Aalst waar ze ook de focus bleven houden op de andere aspecten van de ajuinenstad. Die radio werd nu na één jaar zo goed beluisterd dat ze er zeker niet mochten mee stoppen.

Maar ook Radio Katanga stopte niet, integendeel. “Na de carnavalsperiode, vanaf 1 maart dus, hernam Katanga haar uitzendingen via 105.1 FM.

We spreken dus zeker niet over een overname of een stopzetting,” legt Ralph Iliano uit.

De oudste lokale radio van Aalst dacht dus zeker nog niet aan stoppen. Het had echter geen zin om elkaar te beconcurreren in een stad zoals Aalst en daarom leenden ze hun frequentie graag even uit om een gezamenlijk project dat al jaren gedragen werd in de stad samen nog groter te maken.

Gewoon weer Radio Katanga op 105.1 FM dus. En dan hadden de mensen opnieuw keuze tussen hun uitzendingen en de uitzendingen van de collega’s van Stadsradio Goeiedag. 

De invalshoeken waren trouwens vrij verschillend, en ze zouden dan ook samen bekijken hoe ze elkaar kunnen aanvullen in plaats van dezelfde dingen te doen. 

Een aantal van de programma’s bleven trouwens tijdens Oilsjt Mjoezik gewoon doorlopen, maar dan op 107.8 FM. Een beter voorbeeld van pax media vind je niet ...

Eén van de laatste wapenfeiten van de radio werd trouwens het radiospel over de Eerste Wereldoorlog.

In 2016 brachten ze  immers een stukje toneel op de radio.

In samenwerking met de regie en cast van “Ik was 19 in 14”, het succesvolle toneelstuk dat werd opgevoerd op verschillende locaties in het Sint-Maarteninstituut waarbij het publiek van de ene locatie naar de ander werd gebracht, vonden in de Radio Katanga studio de opnames plaats van een echt radiotoneel.

De radiobewerking van “Ik was 19 in 14” werd geschreven door de regisseur van het originele stuk, Wilfried De Muynck, gebaseerd op een idee van Erwin De Swaef en Wim Sonck.

Een aantal van de originele acteurs lazen voor de microfoon de rollen in, en de radiomakers van Katanga namen de montage en sonorisatie op zich.

Het resultaat was een beklijvend stukje radio van 70 minuten waarin de luisteraar werd meegenomen naar 1914 en een Aalsterse familie in de Groote Oorlog kon volgen.

Het geheel werd uitgezonden op Wapenstilstand, zaterdag 11 november, vanaf 13u. Elk uur begon met een deel van het stuk. ’s Avonds werd het hele stuk integraal nogmaals uitgezonden. Op zondag 12 november wer dit geheel herhaald. Na uitzending kon men het radioluisterspel, een uniek historisch document, ook op CD in huis halen

Op 31 december 2017 trok Vlaams mediaminister Sven Gatz de stekker uit Radio Katanga, de oudste lokale radiozender van de Denderstreek. Het betekende meteen het einde van 35 jaar muziekgeschiedenis.

De carnavalsradio’s Ajoin Music en Oilsjt Mjoezik bleven bestaan. City Music, dat Ajoin Music maakte, kreeg van Sven Gatz het pakket met frequenties 107.8 en 105.8 FM. Stadsradio Goeiedag Aalst mocht met Oilsj Mjoezik verderwerken op 105.1 FM.

Kind van de rekening … Radio Katanga …

Het einde van een mooie geschiedenis, die toch wel wat wordt verdergezet door uitwisseling (eerder overname) van een aantal presentatoren door andere zenders.

‘De Gele Limonade’ was toen al geschiedenis, en tegenwoordig vindt men daar restaurant ‘la table d’Hugo’.

De beoordelingen over dit restaurant zijn meer dan goed te noemen. Men heeft het vooral over de gezelligheid, maar ook de menukaart gooit hoge ogen en krijgt heel veel lof. De uitbaters zijn supertoffe mensen, een echte aanrader, …

Met carnaval wordt het geheel trouwens terug omgetoverd tot ‘de gele limonade’, met ambiancemuziek en een enorm goede carnavalssfeer.

Begin 2020 dienden de Aalstenaars afscheid te nemen van Jacquy De Pauw, de man achter Radio Katanga, en ondertussen ook mede oprichter en lid van de carnavalsgroep ‘noig’, woordvoerder van de ‘Vereniging van de losse groepen’, en lid van de werkgroep ‘Carnavalsraadzitting’.
Over Jacquy is HIER meer te lezen.

Bronnen :

Onion Rock, p. 102-103

HLN 2/12/2017

Vies Oilsjt 1/3/1979 – 1/6/1979

clark-debisschop.co.uk

De Gazet van Aalst 4/5/1984

Nieuwe gazet van Aalst 23/11/1984

De Standaard 11/7/2011

foto de gele limonade onion rock collectie Jan Louies

foto cactus jaren ’80, onion rock

Het Nieuwsblad 20/4/2011

familiekunde-aalst.be VVF Aalst ‘Cornand-Sunau’

De Voorpost 2/2/1979 – 23/3/1979 – 12/10/1979 – 11/4/1986 – 19/7/1991

persregiodender 9/11/2017 – 2/1/2015 – 8/8/2014

goeiedag.be 24/11/2016