maandag 15 maart 2021

Veemarkt - Hopmarkt - Botermarkt : nu

De Hopmarkt : over de geschiedenis van dit lapje grond in het stadscentrum is HIER meer te lezen.
 
Nadat het terrein herschapen werd tot één grote modderpoel drongen grote werken zich op. 
Er kwam een ondergrondse parking en ook boven de grond volgde een ware metamorfose.


45.000m3 uitgegraven grond, 6.000m3 beton, 600 ton staal, 25.000 werkuren, dat zijn de indrukwekkende cijfers van de werken aan de Hopmarkt. 
Wat vroeger een doorn in het oog was van vele Aalstenaars, is lange tijd een bouwwerf geweest waar dagelijks keihard gewerkt werd aan een aangenaam evenementenplein met ondergrondse parking.

In februari 2012 startten de werken aan de ondergrondse parking.


Veel Aalstenaars hebben een beetje afwachtend, tot zelfs bang, uitgekeken uit naar het eindresultaat, maar dit resultaat mag zeker gezien worden. 
De parking telt 3 verdiepingen en 317 parkeerplaatsen.

De wanden van de parking, gaan tot maar liefst 19 meter diep en werden tijdens de werken vastgehouden door middel van enorme trekankers. Die moesten de gronddruk tegen de wanden opvangen en voorkomen dat de wanden naar binnen zouden komen bij het verder uitgraven.

Er werd gewerkt met indrukwekkende machines, wat zeker nodig was, als je weet dat er 45.000m3 grond moest worden uitgegraven. 
Als je de vrachtwagens achter elkaar zou plaatsen krijg je een sliert van 36 km! In de parking werden maar liefst 6.000m3 beton en 600 ton staal (zo’n 250 km) verwerkt. Voor de bouw van de garage werd ook een 45-meter hoge kraan ingezet.

De parking rij je binnen via de Korte Nieuwstraat en buiten via de Boterstraat. Deze straten zijn sedertdien logischerwijs ook eenrichtingverkeer geworden.


In de ondergrondse parking verwijzen iconen nog steeds naar de boeiende geschiedenis die deze markt achter de rug heeft. Zo is er bijvoorbeeld het icoontje met de kruisboog die verwijst naar de 15de-eeuwse kruisboogmaker Christoffels Jans, verwijst de afbeelding van een pot naar al de huisraad die gevonden werd en die een goede inkijk gaf in het leven van toen, en duiden de vliegtuigen op de gevonden bunker ...


Het plein helemaal rondrijden, zoals vroeger, is niet mogelijk meer, en net zoals in de andere verkeersvrije straten in de stad kwamen er ook verzinkbare paaltjes, die ongewenst verkeer van het plein moeten weren.

Boven de ondergrondse parking vindt men een evenementenplein met twee paviljoenen, naar een ontwerp van het Antwerpse architectenbureau HUB. 
Het gerenommeerde architectenbureau Jaspers & Eyers stond in voor het uitvoeringsontwerp. Hier een 3d-impressie.
 

Binnen de Aalsterse gemeenteraad heeft gedurende lange tijd heel wat onenigheid geweest over de functie van de gebouwen die op de heraangelegde Hopmarkt kwamen. 

SP.A en CD&V wouden een grand Café onderbrengen in een van de paviljoenen, maar dat was helemaal niet naar de zin van Mia De Brouwer (N-VA- raadslid). “Op een moment dat de horeca het moeilijk heeft en op een moment dat uitbaters van cafés met moeite een overnemer vinden, gaan jullie nu nog een ander café bouwen”, zegt ze.
Het architectenbureau dat instond voor het ontwerp van de Hopmarktparking kreeg uiteindelijk toch de opdracht om werk te maken van de geplande paviljoenen die het plein in twee zouden snijden.

Volgens schepen Ann Van de Steen werd de beslissing over de toewijzing van de gebouwen eigenlijk al in 2008 genomen. De stad zou op de Hopmarkt ook een locatie voorzien voor bijkomende winkels en ook de toeristische dienst zou kunnen verhuizen naar die plaats. Een brasserie met zonneterras hoorde daar dus ook bij.
De Brouwer bleef echter achterdochtig. Volgens haar was dit zeker niet de kerntaak van een stad. 

'Waarom moeten we nog meer zorgen voor concurrentie? Deze sector heeft het al zo moeilijk'
Ze begreep ook niet dat het nu plots op de agenda gezet werd. Er zou misschien een andere meerderheid komen en ze meldde dat het zo is dat grote dossiers niet mochten worden beslist net voor de verkiezingen.
“Duidelijk is dat in de volgende legislatuur de discussie nog zal terugkeren”.

Na heel wat gehakketak (zoals de Aalstenaar eigenlijk al lang gewoon is) kwamen de paviljoenen er uiteindelijk toch. 
Hoewel ze in het begin met veel argwaan (en ‘natuurlijk’ ook spot) werden onthaald door de Aalstenaars, lijkt het er steeds meer en meer op dat ze toch een succes zullen worden, hoewel er altijd wel voor- en tegenstanders zullen blijven natuurlijk. 

In april 2014, terwijl de invulling nog altijd niet volledig was, nestelden zich bij zonnig weer jongeren boven op het dak om te genieten van het mooie weer. 
Schepen van Stadsvernieuwing Ann Van de Steen pikte hier meteen gretig op in en op 3/4/2014 verkondigde de schepen op haar FaceBook pagina : "Op deze voorlopig 'laatste' zonnige lentedag wil ik jullie nog laten weten dat er binnenkort gratis wifi op het dakterras van het Hopmarkt-paviljoen wordt voorzien"   Ook beloofde ze dat er nog vuilnisbakjes zouden komen. 


Onbedoeld werd het dus eigenlijk ook een ontmoetingsplaats

Sinds 11 januari 2015 kunnen stadsbezoekers ook voor al hun toeristische info terecht in het nieuw kantoor in één van de paviljoenen. 
Naast boeken en brochures is er ook een kleine cinema terug te vinden, waarin een promofilm over Aalst te zien is (met 360 graden scherm, dus je weet niet waar eerst te kijken). 
Zeker een bezoekje waard !
Ook is het gebouw uitgerust met verschillende aanraakschermen, om de informatie nog levendiger en aantrekkelijker te kunnen overbrengen op het publiek. 
Vooral als het donker is, is de heel mooie verlichting te zien ...  Hier een foto van tijdens de kerstperiode 2020-2021.   In de verlichting (onderaan de foto) zijn duidelijk de letters A A L S T  te ontwaren.


Er werd 438.000 euro geïnvesteerd in de inrichting van het toeristische centrum.

Achter de paviljoenen richting oude Post kwamen bomenrijen tot aan de Nieuwstraat, en ook het carnavalsmomument kreeg er een plaatsje.
Voor meer info over dit monument (en tegelijk ook een bloemlezing aan de 'Oilsjterse voil Janet'), kan je best HIER even klikken. 

Het plein is ondertussen ook één van de trekpleisters geworden tijdens ‘Cirk!’, het nu toch al enkele jaren weerkerend evenement, en ook op zaterdag kunnen de ‘markbezoekers’ de paviljoenen komen bewonderen tijdens hun wekelijkse koopjes.

Op 4 september 2015 kwam trouwens de melding dat ook van het Horeca-gedeelte uiteindelijk werk werd gemaakt. 
In het tweede paviljoen op de Hopmarkt komt namelijk uiteindelijk dus toch een nieuwe, hippe bar voor ondernemers en zelfstandigen. Met roepnaam 'Hopmarkt 50' werd het gebouw een werkplek waar zelfstandigen en werknemers ruimte kunnen huren om te kunnen dienen als uitvalsbasis voor hun onderneming.


Een 'Bar d’office' overdag, een locatie voor tentoonstellingen, seminaries en evenementen in de avond. Daarmee maakt de stad Aalst van de Hopmarkt een 'klassevol en levendig uithangbord'. In de 'Bar d'office' is het de bedoeling dat bedrijven nieuwe contacten kunnen leggen en dat zo creatieve ideeën en zelfs samenwerkingen kunnen ontstaan. Zo volgt de stad het voorbeeld van eerdere gelijkaardige initiatieven in Antwerpen, Ieper, Mechelen, Leuven en Turnhout.

De directeur van het Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Aalst, Gwen Vreven, was alvast heel enthousiast. Er werd immers een inspirerende omgeving voor ondernemers, starters of events in het hart van de stad gecreëerd. Ook voorzitter van AGSA, burgemeester Christoph D'Haese deelde die mening. "“Creativiteit zit in het DNA van de Aalstenaars, we moeten er enkel nog een exportproduct van maken."

Waarvan we de Hopmarkt nog moeten kennen

Goh, van ‘Cinema’ misschien, eigenlijk de vroegere ‘Hopzaal’, maar ook onder verschillende andere namen zeker gekend bij de Aalsterse ‘jeugd van toen’.

Oorspronkelijk was in het gebouw een hopmagazijn gevestigd waar gedroogde hop werd verwerkt. 
Ook waar nu het Keizershofhotel staat, was er trouwens zo'n magazijn. 

Paul Stijlemans, die ook wel bekend staat als 'Polle van de Steeg' omdat hij jarenlang de uitbater was van café ‘De Steeg’ in het nabijgelegen Sint-Jorisstraatje, kocht in 1979 de zaal met als doel een ruimte voor klasfuiven te creëren voor de jeugd die bij hem op café ging. 

Bart Peeters is er in zijn jonge jaren zelfs nog dj gaan spelen, dus als referentie kan dat wel tellen natuurlijk. 

Rond 1986 verhuurde hij het gebouw door. 
De nieuwe uitbaters maakten er dancings van omdat dat financieel aantrekkelijk was en het gebouw zou bekendheid verwerven in het uitgaansmilieu, onder andere onder de namen ‘The Fix’, ‘Bar Shock’, ‘Backstage’ en ‘Hopzaal’.

Toch bleef de vraag naar een ruimte voor jeugd- en klasfuiven bestaan en Paul vond die dancings ‘eigenlijk maar niets’. 
Hij nam contact op met schepen Iwein De Koninck (CD&V), die een dergelijk project wel zag zitten, en in september 2013 was het dan zover … ‘De Hopzaal’ werd aangekocht door de stad voor een bedrag van 725 000 €
 
In oktober 2014 opende zaal Cinema zijn deuren.


Het werd een ontmoetingsruimte waar jongeren ook 's middags terecht konden zonder consumptieverplichting.  
De stad evolueerde de aankoop gedurende drie jaar, onder meer op vlak van geluidsnormen, overlast, veiligheid en financiën. 
Men benadrukte wel dat de stad ondertussen bleef werken aan een grote evenementenhal voor 4.000 mensen op de Tragel.

Door de goed draaiende werking en het eigen jeugdcultuur- en clubaanbod dat door uitbater VZW Dallas aangeboden wordt, vonden steeds meer en meer jongeren hun weg naar deze fuifzaal. 
'Cinema' bleek ook hoe langer hoe meer een creatieve thuishaven te zijn voor jongeren en stimuleert en ondersteunt in jeugdculturele projecten, zoals 'Drempel', 'Spektrum', en 'Tumult' die in 'Cinema' hun plek gevonden hebben.

Al van bij het begin was het de bedoeling van de stad om ‘Cinema’ uit te breiden. Daarom werd bij de aankoop ervan meteen ook een investeringssubsidie aangevraagd bij het Fonds voor Culturele Infrastructuur van het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media van de Vlaamse Overheid. Ondanks de zware snoei in de Vlaamse cultuursubsidies, haalde Stad Aalst deze subsidie toch binnen, goed voor 304.218 euro.
‘Cinema’ bleef dus bestaan en de herwerkte zaal werd opnieuw opengesteld in 2018.

Nog een grote herinnering van velen die verdween is de feestzaal 'Het Groen Kruis', de oude feestzaal in de kelder van het gebouw, waar het altijd donker en 'louche' leek. 


Het Groen Kruis was eigenlijk een oud ACW-kantoorgebouw van zes verdiepingen en twee niveaus achtergebouwen. 
Het gebouw was vorige eeuw het hoofdkwartier van de christelijke arbeidersbeweging. 
Alle partijen hadden in die periode wel ergens hun lokaal. 
De socialisten hadden hun bolwerk aan de Molendries en later aan de Houtmarkt, de Liberale Sociale Werken van Louis D'Haeseleer verzamelden in de Korte Zoutstraat.

Eddy Couckuyt, CD&V-politicus en gedeputeerde, begon er zijn carrière bij KAJ en somt op welke organisaties in 't Groen Kruis gevestigd waren. "KAJ, VKAJ, KAV, Familiehulp, KWB, Arco, ACW, CM, ACV, BAC en DVV, het reisbureau Ultramontes en Vakantiegenoegens. 

De organisaties werden elk op zich echter zo groot dat ze één voor één verhuisden naar een eigen gebouw.
Zo vinden we CM en ACV nog altijd terug aan de Hopmarkt. De CM tegenover 't Groen Kruis en het ACV aan de andere kant van het plein. 

De kelder van het gebouw was ooit bedoeld als parking, maar werd daarvoor nooit gebruikt. 
De lege ruimte die daardoor ontstaan was, werd dan ook graag omgedoopt tot ‘de feestzaal van 't Groen Kruis’. Tot in de jaren ’80 was het ‘the place to be’ tijdens carnaval. 
Ook het CCOD, de vakbond van de Aalsterse ambtenarij, heeft er nog legendarische feestjes georganiseerd.
't Groen Kruis was ook de plaats waar je als politicus gemaakt werd. Een politica als Paula D'Hondt bijvoorbeeld is vanuit 't Groen Kruis naar voren geschoven en heeft zo carrière gemaakt.

Op het gelijkvloers was jarenlang het café van de Christelijke Mutualiteit (CM). Het personeel van de CM vertoefde er tijdens de middagpauze en na werktijd.
In december 2007 werd het café gesloten. 
Het volledige gebouw was in slechte staat en ook de elektriciteit, het sanitair en de brandveiligheid lieten te wensen over. De structuur van het gebouw bleef staan, de rest werd afgebroken.  

Door de afbraak verloor de Aalsterse politie een gegeerde trainingsplek. 
Commissaris Miguel Van de Velde verklaarde in november 2014 dat ze nu op zoek zouden moeten gaan naar dergelijke locatie om werkelijkheidsgetrouwe situaties te kunnen nabootsen.  

De plannen pasten volledig in de visie van het ACW, dat de nood aan betaalbare woningen als topprioriteit zag en zelf het goede voorbeeld wou geven. 
In April 2015 is men gestart met de afbraakwerken. Het heeft allemaal wat langer geduurd dan voorzien (de werken hebben ongeveer een jaar stilgelegen), maar er bevinden zich momenteel 36 sociale appartementen (19 koopappartementen en 17 huurappartementen).
Onderstaande foto is van 18/2/2017 toen de werken nog in volle gang waren. 


De voorgenoemde 'zekerheden' zijn tegenwoordig misschien minder aanwezig op de Hopmarkt, ondertussen zijn dancing the Kings en frituur Wil-Frit ook al verdwenen op hun bekende stekje, toch vinden we Wil-Frit er nog steeds terug … enkele meters verder, maar nog steeds op de Hopmarkt.

Over Wil-Frit is HIER meer te lezen. 
Over De Kings is HIER meer te lezen. 

Een boogmaker, een klooster, een bunker ... Het zat allemaal onder de grond. 
Is er dan niets van herinnering meer overgebleven? 
Jawel hoor. 

De signalisatie is niet het enige element dat bezoekers attent maakt op de identiteit van de markt. Je krijgt haar verleden ook letterlijk te ‘zien’. 
Zo kregen historische postkaarten, stadsplannen, foto’s van de opgraving en vondsten, … een plekje op de muren. 
Aan de toegang tot de parking komt een informatiebord waarbij je met een smartphone of tablet QR-codegewijs meer informatie kunt opvragen. 

Wanneer je in de lift stapt, lees je de geschiedenis van de Hopmarkt in beelden van vroeger tot nu. 
Het vernieuwde plein zelf visualiseert trouwens een deel van het grondplan van het karmelietenklooster in de betegeling.


Bronnen :              

Foto’s archeologie :  
Archeonet.be
Heritage research in Flanders – agentschap onroerend erfgoed Vlaamse overheid
researchgate.net 284690850
biblio.ugent.be 
jandenul.com
Het Nieuwsblad 16/02/2017 – 14/03/2015
HLN 04/11/2015
biensoigne.org
so-lva.be
eddycouckuyt.wordpress.com
foto Groen Kruis 1976 via MadeInAalst    
aalst.n-va.be
vlaamsbouwmeester.be
Exsitu.be (tijdschrift voor Vlaase archeologie)
Stedelijk Museum Aalst

1 opmerking:

  1. - Via Facebook - Hopmarkt werd al vernield sinds vijftiger jaren... ze was al een ramp nog ver voor er sprake was van een ondergrondse parkeergarage! 10 achtereenvolgende coalities dragen gedeelde zware verantwoordelijkheid!
    - Dirk De Pauw -

    BeantwoordenVerwijderen