dinsdag 2 februari 2021

Delforge ... 'Oilsjterse' (?!) forain

Aalst houdt van de Winterfoor … en de forains houden van Aalst.
Een mooi ‘geval’ van deze wederzijdse liefde vinden we, onder andere, bij de familie Delforge.
Deze naam roept bij velen onmiddellijk de zoete geur op van smoutebollen, beignets, wafels, Laquemants, pannenkoeken en nog vele andere lekkernijen. 

Over het ontstaan van de ‘wintjerfoeir’ is HIER meer te lezen. 

Hier ga ik het verder even hebben over één van de gekendste families op de Aalsterse winterfoor, ondertussen ook met één van hun telgen als inwoner van onze stad …


Het begon voor de familie Delforge eigenlijk allemaal in de jaren 1850 toen de verre voorvader aan het werk was als berentemmer. 
Tegenwoordig zijn heel veel ‘Delforges’ aanwezig in het kermisleven, soms kan je de indruk hebben van het ene naar het andere kraam van de familie te stappen ... 

Het was in 1958 dat François Delforge, stichter van het bedrijf, het beroemde kermisgebakkraam van de familie Busch overnam. 
Hij had eerst een kraam van ‘kijkwerken’, een attractie die tegenwoordig niet meer bestaat. Dat was een attractie waar allerlei goocheltrucs en rariteiten werden opgevoerd, maar eens je die gezien had, was de fun er natuurlijk af en moest er uitgeweken worden naar een andere regio. 

François zocht dus iets anders, waar hij wel opnieuw in dezelfde regio’s terecht kon zonder de mensen twee keer te doen betalen voor krak dezelfde show. 
"De vliegende vrouw! ... U zult haar zien verschijnen, verdwijnen, zich in de ruimte verheffen, vliegen, zweven van de ene naar de andere zijde van het toneel, boven het hoofd der toeschouwers ..."
Wie had toen ooit kunnen denken dat de opvolging van dergelijke act het kraam van de familie Busch zou worden ... 
Als overname ’cadeau’ kreeg hij meteen ook het gegeerde recept van hun paradepaardje, namelijk de Brusselse wafel.
De standplaatsen van de vorige eigenaar werden overgenomen en zo gebeurde het dat hij in 1959 voor de eerste maal op het Esplanadeplein stond.

Het recept van de originele wafels is doorheen al die jaren trouwens nog met geen komma gewijzigd. Men gebruikt nog steeds dezelfde ingrediënten en vooral : alles gebeurt via een traag rijzingsproces zodat alle aroma’s ten volle kunnen ontwikkelen. 
De Brusselse wafels worden daarenboven ook altijd vers ‘à la minute’ gebakken.

De Delforges zijn altijd blijven verder bouwen op deze principes. 
Ook de productiemethoden, het onthaal en de klantendienst werden daarenboven voortdurend vernieuwd en verbeterd.
Ondertussen zitten naast de kinderen ook de kleinkinderen mee in de branche.

Tien jaar ervaring in de ouderlijke zaak was voor zoon Marcel een goede basis die hij steeds verder bleef uitbouwen en het was in 1982 dat hij een eigen zaak opstartte en met zijn gebakkraam door heel het land reisde. 


De klanten kunnen dus profiteren van de vader op zoon traditie en vooral … van een stevig staaltje vakmanschap en passie. 

Alle producten worden ter plaatse vers bereid, en ze gebruiken nooit bewaarmiddelen, kleurstoffen of andere onnatuurlijke additieven.
Ook worden enkel verse grondstoffen van eerste kwaliteit gebruikt: tarwemeel, verse eieren, melk, suiker, roomboter…en … ze kopen de grondstoffen steeds bij plaatselijke leveranciers in iedere stad waar ze komen. 
Dat is voor ons hen punt van eer, en natuurlijk ook een duwtje in de rug voor de plaatselijke handel.
Ook de medewerkers proberen ze trouwens zoveel mogelijk ter plekke te rekruteren.

Tegenwoordig is vooral Vincent Delforge de bekendste ‘smaabollenmauker’ aan het worden, vooral ook omdat hij bijzonder actief is in onze stad. Niet alleen het verenigingsleven, maar ook de lokale politiek beheerst zijn interesses en hij is intussen ook officieel inwoner geworden van Aalst. 


De familie Delforge is oorspronkelijk afkomstig uit Charleroi. 
De ouders van Vincent leerden mekaar kennen op een foor in Diksmuide.
Omdat de laatste foor van het jaar in Sint-Niklaas plaatsvond, hebben ze zich daar dan ook gevestigd. 

Hun jaarlijkse passage in Aalst bleef zeker niet onopgemerkt en de Delforges werden al snel een begrip op de winterfoor. 
Aan de kramen staat steeds heel wat volk en de commentaren over de producten zijn enkel maar lovend. 
In 1993 nam Vincent het kraam op het Esplanadeplein over. 

In 2011 mochten Vincent en Marcel de ‘Bronzen Ajuin’ ontvangen van Jean-Marie Heyman.
‘De Bronzen Ajuin’ was een prijs die jaarlijks werd uitgereikt aan een figuur of vereniging die ‘de Oilsjterse spirit’ uitdraagt. 


De prijs, die bedacht werd door Jean-Marie Heyman, werd voor het eerst uitgereikt in 1992 aan Paul De Wever en werd een laatste keer uitgereikt in 2013 aan Karel De Naeyer. Met het overlijden van initiatiefnemer Jean-Marie Heyman verdween jammer genoeg ook het initiatief rond de Bronzen Ajuin.

Delforge krijgt echter niet enkel prijzen, neen, ze delen ze ook uit. 
Zo bestaat er de ‘Delforgeprijs’ waarbij 500 EUR wordt geschonken aan de winnaars van elke categorie. Daarnaast is er ook een ‘voesjdoengprijs’ van 250 EUR voor de laatste in het klassement van de drie categorieën.

2014 betekende voor Vincent Delforge een zwaar jaar. 
Na een defect in een diepvriezer ging het kraam, dat toen in Waasmunster stond, volledig in de vlammen op. 


Er werd opnieuw een prijs uitgereikt aan ‘Delforge’, ditmaal was het de ‘malsjans prois’, anders gezegd de prijs voor ‘de pechvogel van het jaar’.

De onfortuinlijke forain kreeg wel een vervangkraam ter beschikking, maar de kosten om iets nieuws uit de grond te kunnen stampen werden geraamd op 200 000 €.
Vanuit Aalst werd er onmiddellijk gereageerd en via een benefiet werd Delforge onmiddellijk gesteund door de Aalsterse bevolking. Drie jaar later konden ze reeds met een gloednieuw kraam afzakken naar het Esplanadeplein.

Omdat de Aalstenaars hen na de brand zo hebben gesteund, hebben de smoutenbollenverkopers van Delforge op 18 februari 2017 hun nieuwe kraam dan ook ‘gedoopt op zèn Oilsjters’. 

De officiële opening van de winterfoor op vrijdagavond verliep dat jaar dus bijzonder feestelijk.

Uit geen enkele hoek heb ik zoveel medeleven, zoveel troostende woorden gekregen als uit het Aalsterse”, zei Vincent Delforge toen emotioneel. 
Niet enkel medeleven, maar ook helpende handen en hulpaanbiedingen zoals een benefiet of de toekenning van de Malsjans Prois. U heeft bevestigd: ik en Oilsjt, dat is een liefdesverhaal, en niet alleen met carnaval.

En net zoals de carnavalsgroepen het doen, werd ook de nieuwe ‘smoutenbollenwagen gedoopt met Cava. Burgemeester Christoph D'Haese en schepenen Ilse Uyttersprot en Katrien Beulens werden prompt uitgeroepen tot peter en meters.


Het is hierboven al eens gezegd, maar de ‘heimat’ van Vincent ligt eigenlijk in Waasmunster Sint-Niklaas.
Omdat hij in Aalst ondertussen heel veel volk kent, en hij daar eigenlijk zo goed als niemand, hing een verhuis naar onze Oilsjterse stee dus eigenlijk al langer in de lucht . 

In 2018 was het dan zo ver en werd ‘de nieven Oilsjteneer’ verwelkomd als officieel inwoner van onze stad.

Boven de Swarovski-winkel kocht hij drie appartementen, één om te verhuren en één als duplex om zelf in te te wonen. Mét zicht op het Esplanadeplein, waar zijn kraam staat, hoewel dat niet de echte reden was om voor deze locatie te kiezen. 

Dat hij nét daar een appartement kocht, is eigenlijk een beetje toeval en het was zeker niet de bedoeling om van op zijn terras zijn kraam te kunnen gadeslaan. 

Het is immers helemaal niet zeker dat zijn kraam daar op lange termijn nog zal kunnen staan. Er zijn immers plannen om van het Esplanadeplein een soort ‘Central Park’ van Aalst te maken, dus misschien moet de kermis daar op termijn wel verdwijnen. 
De eigenlijke drijfveer om daar te komen wonen was eigenlijk de centrale ligging. 
Als hij naar de stad wil, moet hij de deur maar open te trekken en kan hij te voet alles doen. Zeker op zijn toekomstige ‘oude dag’ is dat een heel interessant gegeven natuurlijk. 

Hij denkt nog niet meteen aan stoppen maar de kinderen worden ouder en nemen in de traditie van de foorkramers dan ook stilletjes aan het kraam over. 
De dochters Victoria en Océane, afgestudeerden van Ter Duinen in Koksijde en Ter Groene Poorte in Brugge, zitten ondertussen ook al full time in de kermis business, hoewel ze niet echt dezelfde passie voor carnaval hebben als hun vader.  Vergeef het hen, ze zijn nog jong, en het verstand komt met de jaren ... :-) 


Ook bij Marcel staat dochter Aurélie sedert haar 19 jaar al op de foor. 
Hier op de foto samen met prinsj Yvan '20.


Ook zij lacht heel graag maar als we spreken over carnaval … goh, eigenlijk zijn er in de familie maar twee échte ‘carnavalszotten’ … Marcel en Vincent

Beiden zitten ze trouwens in de groep ‘Bjien Swanjee’ en in hun kramen klinkt van ’s morgens tot ’s avonds Aalsterse carnavalsmuziek (zeg nooit zomaar carnavalsmuziek).


Er gaat geen jaar meer voorbij dat de Delforge-familie niet wordt afgebeeld op een carnavalswagen en het is ondertussen zelfs zover gekomen dat Vincent zelf ook al een plaatje opnam … ‘in ’t Oilsjters’, jawel ...  ‘Ik stoon al joren op de foeir …

Tijdens de carnavalsperiode in Aalst zorgt hij ervoor dat de zaken allemaal geregeld zijn, zodat hij zich zelf volledig in het carnavalsleven kan ‘smijten’. 

Door al dat Oilsjters zouden we bijna vergeten dat de Delforges, net als zoveel andere collega’s, eigenlijk tot een etnische minderheid behoren. 

Als forains zijn ze immers rechtstreekse afstammelingen van de 'reizigers', de ‘voyageurs’ waarvan de voorouders Manoesjen, Sinti’s en Roma-zigeuners waren.

Zo kwamen de voorouders van Vincent en de andere Delforgekes vele eeuwen geleden uit het Indische Rajasthan.
Ook is het zo dat de paden van de zigeuners en de Joden (ook al zo’n reizend volk) mekaar wel eens kruisten. Het is dan ook helemaal niet verwonderlijk of raar dat Vincents overgrootvader Herman Kappel een Jood was. Hij is gedeporteerd tijdens de oorlog, keerde nooit meer terug en de bezittingen van zijn familie werd geruïneerd of afgepakt.

Ondanks de achtergrond van het nomadenbestaan, het nooit nergens echt thuis zijn en het bekeken worden als ‘blanke allochtonen’ werd de familie Delforge wél aanvaard. 
Er geldt in Aalst trouwens maar één voorwaarde om je hier thuis te kunnen voelen : je moet eerst en vooral met jezelf kunnen lachen, en dan zal je zonder stereotypes, zonder racisme of haat opgenomen worden in de groep.

Onmiddellijk na de verhuis werd ook bekend dat Vincent (toen 47) de politiek inging en op de lokale lijst van de N-VA zou komen te staan. Het werd plaats 29 (lijstduwer 2e kolom) en hij schopte het tot in de gemeenteraad waar hij nu meehelpt om de belangen van de burgers te verdedigen.

30 april 2019 : De bekende foorkramer Denis Delforge is overleden. Hij stierf toen hij op de Grote Markt in Bergen het reuzenrad aan het afbreken was. Een klein berichtje in de krant, maar met heel wat menselijk leed daarachter natuurlijk. 
In Antwerpen was Denis één van de kermisuitbaters op de Sinksenfoor die een vurig voorvechter was van het voortbestaan op de Gedempte Zuiderdokken. Hij ging mee aan tafel zitten met het stadsbestuur om een nieuwe locatie te zoeken maar was zeker géén voorstander van de foor op Spoor Oost, de oplossing die uiteindelijk voor de Sinksenfoor uit de bus kwam

Het reuzenrad in Bergen stond er ter gelegenheid van het eerste lentefestival in de stad. De exacte oorzaak van het ongeval was niet duidelijk, maar wel zeker was dat Denis (38), vader van twee kinderen, van heel grote hoogte naar beneden gevallen is.

In Kortrijk, waar op dat ogenblik de Paasfoor stond, werd vrijwel meteen een moment van herdenking georganiseerd. 

Eén van onze kermisuitbaters, bekend van de twee Montelimar nougatkramen op onze foor, is deze namiddag overleden tijdens het opzetten van een attractie in Bergen”, klonk het via het stadsbestuur. “Als steunbetuiging hebben de andere uitbaters in Kortrijk hun attracties gesloten van kwart voor zes tot zes uur.” 

Ook in Aalst was de verslagenheid groot. Het werd meteen nog eens pijnlijk duidelijk dat ‘forain’ bij momenten een gevaarlijk beroep kan zijn, zeker tegenwoordig met de steeds maar hogere en snellere attracties. 

Dat de Aalstenaars heel sociale en meelevende wezens zijn, is een zekerheid die ook wordt ook beaamd door Vincent.  Op alle foren van het land staan de mensen voor het kraam in stilte aan te schuiven. In Aalst niet, … Neen, hier is het precies aan de toog van een café dat ze staan. Iedereen kent iedereen, en iedereen praat met iedereen.

Vincent is trouwens een druk bezet man. 

Naast 'general manager' zijn van de 'Delforge Group' en zijn eigen kraam is hij ook nationaal voorzitter van het DFB VBF (la Defense du Forain Belge- de Verdediging der Belgische foornijveraars), CEO van Schodel NV,  gemeenteraadslid ... en carnavalist. 

Wat kunnen we nu eigenlijk allemaal bekomen bij Delforge?

In de eerste plaats natuurlijk de gekende oliebollen (Smaabollen in ’t Oilsjters).
Het product bij uitstek bestaat eigenlijk uit een kleine bol deeg, gebakken in hete olie. Een smaabol moet knapperig zijn aan de buitenkant, lekker zacht binnenin, en wordt opgediend in een traditionele puntzak. De ene wil ze bestrooid met poedersuiker, de ander gaat naar de riskantere versie met stoofvleessaus en pickles … Huh ? ... Ja !


Het was prinsj Solomé (‘de Salami’) die bij Georges Delforge ooit deze rare combinatie voor de eerste maal bestelde in 1993. In welke toestand hij zich toen bevond, is niet zeker, maar wel zeker is dat deze lekkernij ondertussen een échte klassieker is geworden. 
Volledig akkoord … het ziet er eigenlijk niet uit en velen denken dan ook dat dit enkel besteld wordt in gevallen dat de oog-maag coördinatie niet goed meer verloopt, maar dat is dus fout. De ‘specialiteit’ wordt vaker verkocht dan men denkt en is - jullie moeten het écht eens proberen - helemaal niet slecht. 

Uiteraard blijven ook de Brusselse wafels één van de specialiteiten. Gebakken in een traditioneel wafelijzer op gas zijn ze knapperig, en blijven ze toch zo licht dat ze smelten op de tong…
Een lekkernij met poedersuiker, slagroom, verse aardbeien of met een laagje echte gesmolten chocolade.

Naast de twee specialiteiten zijn er natuurlijk nog andere lekkernijen te verkrijgen : 
Vruchtenbeignets, Pannenkoeken, Suikerappels, Frieten en langs de iets exotischere kant ook de lekkere Churros.

Ook Laquemants zijn een lekkernij, vooral populair op de Antwerpse en Luikse kermis. Eigenaardig genoeg (nog) niet in Aalst. Het is een plat ovaal wafeltje, versgebakken voor de ogen van de klanten.
Eens uit het ijzer komt het bol te staan en wordt het snel met een speciaal mes middendoor gesneden.
Gevuld met een verrukkelijke stroop naar een eigen recept op basis van kandijsuiker, is het zowel warm als koud een waar genoegen. . 

Tijdens de zomerstop in Aalst (de ‘Delforge Summer Take Away Store’ was het enige kraam dat toegelaten was) waren er even geen frieten te verkrijgen, zodat er geen concurrentie aangegaan werd met de lokale frituren. 

Natuurlijk bezorgde ‘corona’ ook deze familie reeds de nodige kopzorgen. 

Door het verbod van kermissen dat inging in 2020 moesten ze immers op zoek naar alternatieven. 
In de zomermaanden mocht het kraam wel op het Esplanadeplein staan, maar door de aanhoudende situatie is de Winterfoor een ‘njet’ geworden en is de verdere toekomst uitermate ‘onzeker’. 

Daarom bedachten ze een take-away store waar de producten kunnen afgehaald worden in thuisbasis Waasmunster (Grote Baan 37).

Om de foorsfeer (en vooral de foorsmaak) in 2021 toch een beetje naar het volk te kunnen brengen, komt Vincent trouwens met iets heel nieuws op de markt : een zelfbouwpakket smoutebollen maken. De mix in een pan, wat water bijdoen, goed roeren … en het deeg is klaar. 
Vanaf 1 februari verkrijgbaar via hun webshop en enkele Aalsterse handelaars.

En in 2022 mocht het allemaal weer. De Coronacrisis leek op de terugweg en de 'wintjerfoeir' kon doorgaan, wat op sommige ogenblikken opnieuw leidde tot de gebruikelijke lange files aan de kramen. Zalig voor de foorkramers natuurlijk, die na 2 jaar opnieuw konden genieten van de speciale sfeer in Aalst.

Natuurlijk zijn er naast Marcel, Vincent, Aurélie, Victoria en Océane nog vele andere Delforges actief, maar een opsomming zou ons heel ver leiden. 
Laat ons het er op houden dat als je ergens het logo 'Delforge' ziet staan, je zeker bent van overheerlijke smullertjes ... !

29/03/2022 : Nadat Vincent al had aangekondigd tijdens carnaval de zaak 'te volgen' vanuit de kafeetjes, liet hij de zaak over aan de dochters.
Vincent zelf legde op 29 maart de eed af als fractieleider van de NVA te Aalst. 
Na de 'smoutbollen-' dus nu een politieke carrière.


Bronnen

Foto Marcel Delforge via CarnavalAalstKoentje
Foto Marcel en Vincent Delforge via CarnavalAalstKoentje
HLN 18/09/2020 – 25/11/2020 – 17/06/2015
Vrt.be
lameuse-huy-waremme.sudinfo.be
GvA.be 1/5/2019
Goeiedag.be 28/11/2014
Lalibre.be/regions/liege 2005
Het Land van Aelst 6/8/1882 – 20/8/1882
De Standaard 26/01/2008
De Volksgazet 10/02/1907
De Volksstem 26/01/1913
De Voorpost 28/02/1992 – 22/02/1991 – 2/03/1984
Nieuwe Gazet van Aalst 28/10/1983
Goeiedagaalst.be
Foodyas.com
Facebookpagina Delforge
Facebookpagina Aurélie Delforge
Webshop Delforge
Wouldbechef.be
Chipka 26/1/2017

Geen opmerkingen:

Een reactie posten